Đóng gói hay Encapsulation là thuật ngữ mô tả quá trình thêm tiêu đề và đoạn giới thiệu chèn vào dữ liệu. Tại sao cần phải đóng gói? Bởi vì khi truyền dữ liệu, mô hình TCP/IP hoặc OSI sẽ chia dữ liệu ra thành các gói tin nhỏ. Để truyền dữ liệu chính xác, ta sẽ cần phải chèn các thông tin vào gói tin. Để khi gói tin đến đích, thiết bị biết thông tin để gói nó lại thành một dữ liệu hoàn chỉnh và chính xác.
Đóng gói dữ liệu trong mô hình OSI và TCP/IP
1. Mô hình OSI:
Trong mô hình OSI, quá trình đóng gói dữ liệu diễn ra ở tầng 4 – tầng giao thông (Transport Layer). Ở tầng này, dữ liệu được chia thành các đơn vị gọi là “segment” hoặc “datagram” tùy thuộc vào sử dụng giao thức TCP hoặc UDP.
Nếu sử dụng giao thức TCP, dữ liệu sẽ được chia thành các đoạn (segments) và mỗi đoạn sẽ được gán một số thứ tự. Đoạn này sau đó được đóng gói vào một “TCP header” chứa thông tin như số thứ tự, số ACK, cổng nguồn và cổng đích.
Trong trường hợp sử dụng giao thức UDP, dữ liệu sẽ được chia thành các “datagram” và được đóng gói trong một “UDP header” với thông tin như cổng nguồn, cổng đích và kích thước datagram.
Trong khi mô hình TCP/IP sử dụng các thuật ngữ như phân đoạn, gói và khung để chỉ gói dữ liệu được xác định bởi một lớp cụ thể thì mô hình OSI sử dụng một thuật ngữ khác: đơn vị dữ liệu giao thức (PDU) . PDU đại diện cho một đơn vị dữ liệu có tiêu đề và phần giới thiệu cho lớp cụ thể cũng như dữ liệu được đóng gói. Vì mô hình OSI có 7 lớp nên các PDU được đánh số từ 1 đến 7, trong đó lớp Vật lý là lớp đầu tiên. Ví dụ: thuật ngữ PDU lớp 3 dùng để chỉ dữ liệu được gói gọn ở lớp Mạng của mô hình OSI.
2. Mô hình TCP/IP:
Ở mức cao hơn, mô hình TCP/IP chỉ sử dụng hai tầng để đóng gói dữ liệu: tầng vận chuyển (Transport Layer) và tầng internet (Internet Layer).
Tại tầng vận chuyển, nếu sử dụng TCP, dữ liệu được chia thành các “segment” và được đóng gói trong một “TCP header” chứa các thông tin quan trọng.
Tầng internet tiếp theo sẽ đóng gói các segment vào “packet” (gói dữ liệu) với thêm một “IP header” chứa địa chỉ IP nguồn và đích.
Cả hai mô hình đều sử dụng nguyên tắc đóng gói để bảo đảm dữ liệu được chuyển một cách hiệu quả qua mạng. Việc này giúp đảm bảo tính toàn vẹn và độ tin cậy của dữ liệu trong quá trình truyền tải.
Thuật ngữ đóng gói được sử dụng để mô tả quá trình thêm tiêu đề và đoạn giới thiệu xung quanh một số dữ liệu. Quá trình này có thể được giải thích bằng mô hình TCP/IP bốn lớp, với mỗi bước mô tả vai trò của lớp đó.
Trong mô hình TCP/IP, các thuật ngữ như “segment”, “packet”, và “frame” được sử dụng để chỉ định một gói dữ liệu cụ thể được định nghĩa bởi một tầng cụ thể.
Trong khi đó, mô hình OSI sử dụng thuật ngữ khác gọi là “protocol data unit” (PDU). Một PDU đại diện cho một đơn vị dữ liệu với các phần header và trailer cho từng tầng cụ thể, cũng như dữ liệu được đóng gói bên trong. Vì mô hình OSI có 7 tầng, các PDUs được đánh số từ 1 đến 7, với tầng Vật lý là tầng đầu tiên. Ví dụ, thuật ngữ “Layer 3 PDU” đề cập đến dữ liệu được đóng gói ở tầng Mạng trong mô hình OSI.
Mong rằng qua bài viết này, ta đã hiểu về thuật ngữ “đóng goi” trong mạng máy tính để hiểu rõ cách thức mà nó hoạt động ra sao!
Thông Tin Về Tác Giả
Nguyễn Thành Hợp là một chuyên gia về lĩnh vực thiết bị mạng, viễn thông gần 10 năm kinh nghiệm với nhiều chứng chỉ chất lượng như CCNA 200-301, CCNP, CCDA, CCDP,... do Cisco cung cấp. Sở thích cá nhân là khám phá những kiến thức mới mẻ về công nghệ nói chung và đặc biệt là liên quan đến lĩnh vực mạng!
