Nguyễn Thành Hợp

23 Th2 2024

chức năng của lớp vật lý trong mô hình OSI

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Kiến Thức Mạng, Tin tức CCNA, mạng máy tính, Mô hình OSI, physical layer

Physical Layer (Tầng vật lý) – Tầng 1 trong mô hình OSI có chức năng gì?

Lớp vật lý (Physical Layer) trong mạng máy tính là lớp đầu tiên trong mô hình OSI. Lớp này chịu trách nhiệm chuyển đổi dữ liệu từ dạng số thành tín hiệu vật lý để truyền qua các phương tiện truyền dẫn như cáp đồng, cáp quang, hoặc sóng vô tuyến, và ngược lại. Nó đảm bảo rằng dữ liệu được truyền dẫn từ một điểm đến một điểm khác một cách tin cậy và hiệu quả.

Các chức năng chính của lớp vật lý bao gồm:

Xác định cách biểu diễn dữ liệu thành tín hiệu vật lý để truyền qua các phương tiện truyền dẫn.
Quản lý tốc độ truyền dẫn dữ liệu qua các phương tiện truyền dẫn.
Đảm bảo các thiết bị trên mạng đồng bộ hóa với nhau để chính xác truyền dẫn dữ liệu.
Phát hiện và xử lý các lỗi trong quá trình truyền dẫn dữ liệu.

Ngoài ra, lớp vật lý cũng liên quan đến việc xác định các tiêu chuẩn và giao thức được sử dụng để truyền dẫn dữ liệu, bao gồm Ethernet, Wi-Fi, và các tiêu chuẩn quang học như SONET/SDH.

Sự tương tác của lớp vật lý với các lớp khác trong mô hình OSI

Lớp vật lý trong mô hình OSI tương tác chặt chẽ với các lớp khác trong hệ thống mạng, đặc biệt là Data Link Layer và Network Layer. Với Data Link Layer, lớp vật lý cung cấp các dịch vụ cần thiết để chuyển đổi dữ liệu từ dạng bit thành tín hiệu vật lý có thể truyền qua các phương tiện truyền dẫn như cáp đồng, cáp quang hoặc sóng vô tuyến. Điều này giúp cho việc truyền dẫn dữ liệu trở nên khả thi và đáng tin cậy.

Tương tác với Network Layer là ở mức độ chuyển tiếp dữ liệu qua các đường truyền vật lý để mạng có thể hoạt động và truyền dẫn dữ liệu từ nguồn đến đích. Lớp vật lý không tham gia vào việc định tuyến hay xác định đường đi của dữ liệu, nhưng cung cấp nền tảng vật lý cho việc truyền dẫn dữ liệu qua mạng. Do đó, tương tác của lớp vật lý với các lớp có làm việc chủ yếu xoay quanh việc đảm bảo tính tin cậy và hiệu suất của việc truyền dẫn dữ liệu trong hệ thống mạng.

Chức năng lớp Vật lý

1. Định dạng tín hiệu

Lớp vật lý chịu trách nhiệm định dạng dữ liệu thành tín hiệu vật lý để truyền qua các phương tiện truyền dẫn như cáp đồng, cáp quang, hoặc sóng vô tuyến. Quá trình định dạng này đảm bảo rằng dữ liệu có thể được chuyển đổi từ dạng số sang dạng tín hiệu vật lý phù hợp với loại phương tiện truyền dẫn và điều kiện môi trường.

Để biểu diễn dữ liệu thành tín hiệu vật lý, các phương pháp phổ biến được sử dụng bao gồm modulation (điều chế), encoding (mã hóa), điều chỉnh độ lớn và tần số, và multiplexing.

Modulation là quá trình biến đổi thông tin dữ liệu thành dạng tín hiệu analog phù hợp với loại phương tiện truyền dẫn.

Trong khi đó, encoding là quá trình chuyển đổi dữ liệu số thành các tín hiệu điện hoặc quang học. Điều chỉnh độ lớn và tần số được sử dụng để điều chỉnh các thuộc tính của tín hiệu để phù hợp với điều kiện truyền dẫn và loại phương tiện.

Cuối cùng, multiplexing cho phép kết hợp nhiều tín hiệu vào một tín hiệu duy nhất để tăng khả năng truyền dẫn của phương tiện.

2. Tốc độ truyền dẫn

Lớp Physical Layer đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý tốc độ truyền dẫn dữ liệu, một yếu tố trực tiếp ảnh hưởng đến hiệu suất của mạng. Tốc độ truyền dẫn dữ liệu được đo lường bằng các đơn vị như bps , Mbps , Gbps, để biểu thị số lượng bit dữ liệu được truyền dẫn trong một đơn vị thời gian.

Độ lớn của tốc độ truyền dẫn dữ liệu không chỉ phụ thuộc vào công nghệ truyền dẫn mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Độ dài của cáp truyền dẫn là một yếu tố quan trọng, vì tốc độ truyền dẫn thường giảm đi khi độ dài cáp tăng lên. Các loại cáp truyền dẫn khác nhau cũng ảnh hưởng đến tốc độ, với cáp quang thường có khả năng truyền dẫn dữ liệu ở tốc độ cao hơn so với cáp đồng.

Ngoài ra, nhiễu và suy hao trong môi trường truyền dẫn cũng có thể làm giảm tốc độ truyền dẫn dữ liệu. Các kỹ thuật và tiêu chuẩn truyền dẫn như Ethernet, Wi-Fi, và các tiêu chuẩn quang học cũng ảnh hưởng đến tốc độ truyền dẫn dữ liệu, với các tiêu chuẩn mới thường cung cấp tốc độ truyền dẫn cao hơn so với các tiêu chuẩn cũ.

3. Điều khiển đồng bộ

Lớp vật lý trong mạng máy tính không chỉ đảm bảo việc truyền dẫn dữ liệu một cách hiệu quả và tin cậy mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển đồng bộ giữa các thiết bị trên mạng. Điều này đảm bảo rằng các thiết bị trên mạng hoạt động cùng một thời điểm và đồng bộ với nhau để tránh xung đột và mất mát dữ liệu.

Một khái niệm quan trọng trong việc điều khiển đồng bộ là CSMA/CD, một giao thức được sử dụng để quản lý truy cập vào một phương tiện truyền dẫn chung. CSMA/CD cho phép các thiết bị trên mạng “nghe” xem liệu có ai đang truyền dữ liệu hay không trước khi bắt đầu truy cập. Nếu không có ai truyền, thiết bị mới bắt đầu gửi dữ liệu. Tuy nhiên, nếu hai hoặc nhiều thiết bị bắt đầu truyền dữ liệu cùng một lúc và xảy ra va chạm (collision), các thiết bị sẽ phát hiện va chạm và thực hiện quy trình tái truy cập lại mạng một cách ngẫu nhiên để tránh xảy ra va chạm tiếp theo.

Ngoài CSMA/CD, còn có các kỹ thuật đồng bộ khác như Token Ring, trong đó một “token” được truyền quanh mạng và chỉ thiết bị nắm giữ token mới được phép truyền dữ liệu. Kỹ thuật này giúp đồng bộ hóa việc truy cập vào mạng và tránh xảy ra xung đột.

4. Phương tiện truyền dẫn

Lớp Physical Layer của mạng máy tính chịu trách nhiệm quản lý các phương tiện truyền dẫn, bao gồm cáp đồng, cáp quang và sóng vô tuyến. Trong đó:

1. Cáp đồng (hay cáp mạng):

Gồm các loại như: Cat5e, Cat6, Cat7,…
Đặc điểm: dễ dàng lắp đặt, chi phí ban đầu thấp, tốc độ cao nhưng bị giới hạn về khoảng cách truyền (100m), dễ bị nhiễu,…

2. Cáp quang:

Gồm các loại: cáp quang Singlemode hay Mulitmode.
Đặc điểm: tốc độ truyền dẫn cao, khoảng cách truyền dẫn dài, ít bị nhiễu nhưng chi phí ban đầu lớn và khó lắp đặt.

3. Sóng vô tuyến (wifi)

Gồm các chuẩn wifi như: Wi-Fi 5, Wi-Fi 6, Wi-Fi 6E,…
Đặc điểm: Dễ triển khai và mở rộng, cung cấp kết nối không dây nhưng dễ dàng bị can thiệp và nhiễu từ tín hiệu khác.

5. Phát hiện và xử lý lỗi

Lớp Physical Layer trong mạng máy tính đảm bảo việc phát hiện và xử lý các lỗi trong quá trình truyền dẫn dữ liệu. Để thực hiện điều này, lớp Physical Layer sử dụng các kỹ thuật như kiểm tra paritt, kiểm tra sum, và CRC để phát hiện các lỗi bit hoặc khối dữ liệu bị lỗi.

Khi phát hiện lỗi, lớp Physical Layer có thể yêu cầu tái truyền dẫn dữ liệu hoặc sử dụng mã sửa lỗi để tự động sửa chữa một số lỗi nhất định. Ngoài ra, việc thông báo lỗi cho các lớp cao hơn trong mô hình OSI cũng là một phần quan trọng của quá trình điều khiển lỗi.

6. Cấu trúc Frame dữ liệu

Lớp vật lý trong mạng máy tính chịu trách nhiệm về cấu trúc khung (Frame structure) – tức là cách dữ liệu được tổ chức và truyền dẫn qua mạng. Một khung dữ liệu thông thường bao gồm ba phần chính: Header (Phần tiêu đề), Dữ liệu (Data), và Trailer (Phần trailer).

Trong phần Header, thông tin về địa chỉ MAC của thiết bị gửi và thiết bị nhận được xác định, cùng với kiểu dữ liệu để xác định loại giao thức được sử dụng trong khung. Các trường điều khiển thường chứa các thông tin điều khiển như trạng thái kết nối và loại truyền thông.

Phần Data chứa dữ liệu thực sự được truyền dẫn qua mạng. Độ dài của phần dữ liệu có thể biến đổi tùy thuộc vào yêu cầu cụ thể của ứng dụng và các yếu tố khác nhau.

Trong phần Trailer, giá trị CRC thường được tính toán từ phần dữ liệu để kiểm tra tính toàn vẹn của dữ liệu trong khung. Khi khung được nhận, thiết bị nhận tính toán lại giá trị CRC từ dữ liệu và so sánh với giá trị CRC được gửi kèm theo để kiểm tra xem dữ liệu có bị hỏng trong quá trình truyền dẫn hay không.

Nhờ vào cấu trúc này, việc truyền dẫn dữ liệu qua mạng được tổ chức một cách rõ ràng và đảm bảo tính toàn vẹn cũng như kiểm soát của dữ liệu.

Các giao thức tiêu chuẩn trong lớp vật lý

Giao Thức	Mô Tả
Ethernet	– 10BASE-T và 100BASE-TX: Sử dụng cáp đồng để truyền dẫn dữ liệu với tốc độ 10 Mbps và 100 Mbps. – Gigabit Ethernet (1000BASE-T): Truyền dẫn dữ liệu ở tốc độ 1 Gbps. – 10 Gigabit Ethernet (10GBASE-T): Tốc độ lên đến 10 Gbps.
Wi-Fi (IEEE 802.11)	– 802.11b/g/n/ac/ax: Định nghĩa các loại kết nối không dây với tốc độ từ 11 Mbps đến hàng trăm Mbps và thậm chí lên đến hàng Gbps với Wi-Fi 6 và Wi-Fi 6E. – 802.11ah và 802.11ax: Wi-Fi cho IoT và Wi-Fi 6E sử dụng băng tần 6 GHz.
SONET/SDH	– OC-3, OC-12, OC-48, OC-192: Tốc độ từ 155 Mbps đến 10 Gbps qua cáp quang. – STM-1, STM-4, STM-16, STM-64: Tương tự SONET, với các tốc độ tương đương.

Các cấu trúc liên kết vật lý

Tính đến lớp vật lý, cấu trúc mạng (Topology) mô tả cách các thiết bị mạng được kết nối với nhau và cách dữ liệu được truyền dẫn giữa chúng. Dưới đây là một số cấu trúc mạng phổ biến:

Bus Topology (Cấu trúc dạng bus): Trong cấu trúc này, tất cả các thiết bị mạng được kết nối trực tiếp với một dây cáp chung. Dữ liệu được truyền từ thiết bị gửi tới tất cả các thiết bị khác trên mạng. Một tín hiệu trên dây sẽ lan tỏa đến tất cả các thiết bị và chỉ thiết bị đích mới nhận và xử lý tín hiệu đó.
Star Topology (Cấu trúc dạng sao): Tất cả các thiết bị mạng được kết nối tới một trung tâm chung, thường là một switch hoặc hub. Mỗi thiết bị kết nối trực tiếp với trung tâm này. Dữ liệu được gửi từ một thiết bị sẽ đi qua trung tâm và được chuyển tiếp tới thiết bị đích.
Ring Topology (Cấu trúc dạng vòng): các thiết bị mạng được kết nối thành một vòng tròn, với mỗi thiết bị kết nối với hai thiết bị khác. Dữ liệu được truyền theo hướng vòng tròn, từ thiết bị gửi cho đến thiết bị nhận tiếp theo trên vòng. Mỗi thiết bị truyền tiếp tín hiệu đến thiết bị kế tiếp cho đến khi nó đạt được thiết bị đích.
Mesh Topology (Cấu trúc dạng lưới): mỗi thiết bị mạng được kết nối trực tiếp với mỗi thiết bị khác trong mạng. Mạng lưới cung cấp độ tin cậy cao và đường truyền dữ liệu dự phòng, nhưng đòi hỏi số lượng kết nối lớn và có thể gây khó khăn trong việc quản lý và cấu hình.

Mong rằng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về lớp vật lý và mô hình OSI!

23 Th2 2024

chức năng của lớp ứng dụng trong OSI và TCP-IP

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Kiến Thức Mạng, Tin tức Apllication Layer, CCNA, mạng máy tính, Mô hình OSI

Application Layer (Tầng Ứng Dụng) có chức năng như thế nào?

Lớp ứng dụng (Application Layer) là lớp giao tiếp cao nhất trong mô hình OSI và mô hình TCP/IP, có nhiệm vụ cung cấp các dịch vụ và ứng dụng mạng cho người dùng cuối. Lớp này đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra giao diện giữa người dùng và mạng, cho phép người dùng tương tác với các ứng dụng và dịch vụ mạng một cách thuận tiện và trực quan.

Các chức năng chính của lớp ứng dụng bao gồm xác định định dạng dữ liệu và giao thức truyền thông, cung cấp giao diện người dùng, hỗ trợ việc tương tác với các ứng dụng và dịch vụ mạng, quản lý bảo mật và quản lý danh tính, và thực hiện các chức năng khác như quản lý phiên làm việc và kiểm soát truy cập.

Vị trí của tầng ứng dụng trong mô hình OSI và TCP/IP

Lớp ứng dụng, dù nằm ở vị trí cao nhất trong cả mô hình OSI và mô hình TCP/IP, vẫn có những sự khác biệt đáng chú ý giữa hai mô hình này:

Trong mô hình OSI, lớp ứng dụng đóng vai trò là môi trường cho các ứng dụng và giao thức mạng, nhưng không tiếp xúc trực tiếp với lớp vận tải (Transport Layer). Thay vào đó, nó tương tác với lớp phiên (session Layer), giữ vai trò quản lý các phiên làm việc giữa các ứng dụng.
Ngược lại, trong mô hình TCP/IP, lớp ứng dụng tiếp xúc trực tiếp với lớp vận tải, thường là TCP hoặc UDP, cung cấp giao diện cho việc truyền thông dữ liệu giữa các ứng dụng trên các thiết bị mạng.

Đồng thời, phạm vi ứng dụng và giao thức trong lớp ứng dụng cũng có sự khác biệt:

Trong mô hình OSI, lớp ứng dụng có thể bao gồm các dịch vụ và giao thức rộng hơn và phong phú hơn.
Trong khi trong mô hình TCP/IP, nó tập trung chủ yếu vào các dịch vụ cụ thể như truy cập web, gửi email, truyền tệp tin, và các giao thức tương ứng như HTTP, SMTP, FTP.

Tóm lại: Application Layer trong mô hình OSI có định nghĩa phạm vi hẹp hơn. Trong mô hình TCP/IP lớp ứng dụng gộp cả ba lớp Session Layer, Presentation Layer và Application của OSI lại thành một lớp duy nhất.

Lớp ứng dụng của TCP/IP chỉ chuẩn hóa giao và vẫn phải phụ thuộc vào các giao thức trong lớp vận chuyển để thiết lập kênh truyền dữ liệu trong mô hình mạng máy khách – máy chủ hoặc ngang hàng.
Lớp ứng dụng của OSI chỉ giao diện chịu trách nhiệm giao tiếp với các ứng dụng dựa trên máy chủ và hướng tới người dùng.

Các giao thức chính trong Application Layer

Giao Thức / Tiêu Chuẩn	Chức Năng	Ví Dụ ứng dụng
HTTP (Hypertext Transfer Protocol)	Truy cập web	Trình duyệt web (Chrome, Firefox)
SMTP (Simple Mail Transfer Protocol)	Gửi email	Microsoft Outlook, Gmail
FTP (File Transfer Protocol)	Truyền tệp tin	FileZilla, WinSCP
DNS (Domain Name System)	Ánh xạ tên miền sang địa chỉ IP	Truy cập trang web qua tên miền (www.example.com)
DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol)	Tự động cấu hình địa chỉ IP và thông số mạng	Quản lý và cấu hình mạng
SSH (Secure Shell)	Kết nối và truy cập từ xa vào máy chủ	Remote server administration

Cấu trúc và hoạt động của các ứng dụng trên Application Layer

Lớp ứng dụng trong mạng máy tính bao gồm một loạt các ứng dụng và dịch vụ mà người dùng cuối có thể tương tác trực tiếp. Mỗi ứng dụng có cấu trúc và hoạt động riêng biệt, nhưng chung quy lại, chúng đều có các phần cơ bản sau.

Đầu tiên, các ứng dụng xử lý dữ liệu theo cách riêng của chúng. Ví dụ, trình duyệt web phân tích và hiển thị các trang web dưới dạng văn bản, hình ảnh và đa phương tiện, trong khi ứng dụng email sắp xếp và hiển thị email theo từng thớt hoặc theo loại tệp đính kèm.

Thứ hai, mỗi loại ứng dụng sử dụng định dạng thông điệp riêng để truyền và nhận dữ liệu. Ví dụ, trong truy cập web, thông điệp có thể được định dạng theo ngôn ngữ HTML, trong khi trong gửi email, thông điệp có thể được định dạng theo các tiêu chuẩn như MIME (Multipurpose Internet Mail Extensions) để bao gồm cả văn bản, hình ảnh và tệp đính kèm.

Thứ ba, một phần quan trọng của hoạt động của các ứng dụng là giao tiếp với người dùng cuối. Các ứng dụng cung cấp giao diện người dùng trực quan và dễ sử dụng để người dùng có thể tương tác với các dịch vụ và ứng dụng mạng một cách thuận tiện. Ví dụ, các trình duyệt web cung cấp giao diện đồ họa để người dùng có thể nhập URL và điều hướng trang web, trong khi các ứng dụng email cung cấp giao diện để viết, gửi và nhận email.

Cuối cùng, các ứng dụng tương tác với mạng thông qua các giao thức và tiêu chuẩn đã được xác định trước. Ví dụ, khi người dùng truy cập một trang web bằng trình duyệt, trình duyệt sẽ sử dụng giao thức HTTP để gửi yêu cầu đến máy chủ web và nhận lại các trang web tương ứng. Tương tự, khi người dùng gửi email, ứng dụng email sẽ sử dụng giao thức SMTP để gửi email đến máy chủ email của người nhận.

Định dạng và mã hóa dữ liệu trong Application Layer

Lớp ứng dụng trong mạng máy tính đóng vai trò quan trọng trong việc xác định định dạng dữ liệu và quy trình mã hóa để đảm bảo dữ liệu được truyền tải qua mạng một cách hiệu quả và an toàn.

Đầu tiên, lớp này xác định cách dữ liệu được tổ chức và biểu diễn, đặc biệt là trong các ứng dụng như truyền file, nơi tệp tin thường được chia nhỏ thành các gói dữ liệu nhỏ để truyền qua mạng. Qua đó, tiêu đề và dữ liệu của mỗi gói được định rõ để máy chủ và máy khách có thể hiểu và xử lý dữ liệu một cách chính xác.

Tiếp theo, lớp ứng dụng có thể áp dụng các phương pháp mã hóa để bảo vệ dữ liệu trong quá trình truyền tải qua mạng. Ví dụ, trong giao thức HTTPS, dữ liệu được mã hóa trước khi được truyền qua mạng, sử dụng các giao thức như SSL/TLS để đảm bảo tính bảo mật của thông điệp được truyền tải. Quá trình này giúp ngăn chặn người ngoài quan sát hoặc can thiệp vào dữ liệu trong quá trình truyền tải.

Hơn nữa, lớp ứng dụng cũng thường đóng vai trò trong việc xử lý gói tin, bao gồm việc đóng gói và mở gói tin khi dữ liệu được truyền qua mạng. Quá trình này bao gồm thêm các tiêu đề, kiểm tra lỗi và xác định các thông tin cần thiết để định hình và tái tạo dữ liệu một cách chính xác.

Cuối cùng, lớp ứng dụng cũng xác định giao thức truyền tải cụ thể được sử dụng để truyền dữ liệu qua mạng, như giao thức FTP cho việc truyền file, đảm bảo việc thiết lập kết nối và truyền dữ liệu được thực hiện một cách hiệu quả và đáng tin cậy. Điều này giúp cung cấp một môi trường truyền tải dữ liệu an toàn và ổn định cho người dùng cuối.

Phát triển ứng dụng và tích hợp hệ thống trong Application Layer

Trong lớp ứng dụng của mạng máy tính, việc phát triển và tích hợp các ứng dụng đòi hỏi sự hiểu biết vững chắc về các quy trình và công cụ.

Sử dụng các API (Application Programming Interface) giúp kết nối và trao đổi dữ liệu giữa các ứng dụng một cách dễ dàng.

Các framework phát triển ứng dụng như Django, Ruby on Rails, và Express.js cung cấp cơ sở và công cụ cho việc phát triển ứng dụng nhanh chóng và hiệu quả.

Quản lý vòng đời của ứng dụng bao gồm triển khai, duy trì, và cập nhật ứng dụng để đảm bảo tính ổn định và hiệu suất. Kiểm thử và debugging là bước quan trọng để phát hiện và sửa lỗi trong mã nguồn của ứng dụng.

Cuối cùng, tích hợp hệ thống đòi hỏi sự kết nối và làm việc cùng nhau giữa các thành phần và hệ thống khác nhau trong một mạng, thường thông qua việc sử dụng các giao thức như RESTful API và SOAP.

22 Th2 2024

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Kiến Thức Mạng, Tin tức CCNA, mạng máy tính, mô hình mạng máy tính, Mô hình OSI, Transport Layer

Transport Layer (Lớp vận chuyển) – Lớp thứ 4 trong mô hình OSI có chức năng gì?

Trong bài này, ta sẽ đi tìm hiểu chi tiết về lớp vận chuyển (Transport). Đây là lớp thứ 4 trong mô hình OSI và là lớp thứ 3 trong mô hình TCP/IP. Vậy ta sẽ xem lớp này có chức năng như thế nào?

Transport Layer là gì?

Lớp vận chuyển (Transport Layer) là một trong các lớp quan trọng trong mô hình mạng máy tính, như mô hình TCP/IP hoặc mô hình OSI. Chức năng chính của lớp này là cung cấp dịch vụ truyền tải dữ liệu đáng tin cậy và hiệu quả giữa các thiết bị trong mạng.

Lớp vận chuyển đảm bảo rằng dữ liệu được truyền tải từ nguồn đến đích một cách đáng tin cậy và hiệu quả, bằng cách sử dụng các cơ chế như xác định và sửa lỗi, kiểm soát luồng dữ liệu và phân đoạn.

Dưới đây là các chức năng chính của lớp này:

Phân đoạn dữ liệu: Dữ liệu được phân chia thành các đoạn nhỏ hơn để truyền tải trên mạng. Điều này giúp tăng cường hiệu suất truyền tải và quản lý tài nguyên mạng.
Xác định và sửa lỗi: Lớp vận chuyển sử dụng các cơ chế để phát hiện và sửa lỗi trong dữ liệu truyền tải, đảm bảo tính toàn vẹn của thông tin.
Kiểm soát luồng dữ liệu: Điều chỉnh việc truyền tải dữ liệu giữa nguồn và đích để đảm bảo rằng tốc độ truyền tải không vượt quá khả năng tiếp nhận của thiết bị đích.
Định tuyến: Lớp vận chuyển quyết định đường đi tối ưu cho dữ liệu giữa nguồn và đích, dựa trên các thông tin địa chỉ và điều kiện mạng.

Sự tương tác của lớp Vận Chuyển với các lớp khác

1. Trong mô hình OSI:

Với Application Layer: Lớp vận chuyển nhận dữ liệu từ lớp ứng dụng để chuẩn bị truyền tải. Các ứng dụng như trình duyệt web, email client, FTP client, v.v., sử dụng giao thức của lớp vận chuyển để truyền dữ liệu qua mạng.
Với Network Layer: Lớp vận chuyển sử dụng thông tin địa chỉ của lớp mạng để xác định đích của dữ liệu và quyết định đường đi tối ưu để truyền tải.
Với Data Link Layer: Lớp vận chuyển không trực tiếp tương tác với lớp liên kết dữ liệu trong mô hình OSI, do nhiệm vụ của lớp liên kết dữ liệu chủ yếu là đảm bảo truyền tải dữ liệu trên cùng một mạng vật lý.

2. Trong mô hình TCP/IP:

Với Application Layer: Lớp vận chuyển nhận dữ liệu từ lớp ứng dụng và chuẩn bị cho việc truyền tải thông qua các cổng (port) và giao thức ứng dụng như HTTP, FTP, SMTP, v.v.
Với lớp Internet Layer: Lớp vận chuyển sử dụng địa chỉ IP của lớp Internet để xác định đích của dữ liệu và quyết định đường đi tối ưu.
Với lớp mạng giao tiếp (Host-to-Host Layer): Lớp vận chuyển chịu trách nhiệm phân đoạn dữ liệu thành các đơn vị nhỏ hơn để truyền qua mạng và tái lập chúng tại đích.

Các giao thức chính trong lớp vận chuyển

Trong lớp vận chuyển, hai giao thức phổ biến nhất là TCP và UDP đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp các dịch vụ truyền tải dữ liệu trên mạng. TCP được biết đến là một giao thức kết nối hướng luồng, đảm bảo tính toàn vẹn và độ tin cậy của dữ liệu thông qua các tính năng như xác nhận, kiểm soát luồng và tái tạo dữ liệu.

Mặc dù TCP mang lại độ tin cậy cao, nhưng nó cũng đi kèm với nhược điểm là đòi hỏi thời gian thiết lập kết nối ban đầu và có overhead từ các thông điệp kiểm soát luồng. UDP, ngược lại, là một giao thức không kết nối, không đảm bảo tính toàn vẹn hoặc độ tin cậy của dữ liệu.

Tuy nhiên, UDP có ưu điểm là không có overhead từ việc thiết lập kết nối và thông điệp kiểm soát luồng, giúp giảm độ trễ và tăng tốc độ truyền tải dữ liệu.

Cả hai giao thức đều có ứng dụng riêng biệt: TCP thường được sử dụng trong các ứng dụng cần độ tin cậy cao như truyền tải file, email và web browsing. Trong khi UDP thích hợp cho các ứng dụng yêu cầu tốc độ cao như streaming media, online gaming và DNS.

Quá trình phân đoạn dữ liệu trong Transport Layer

Trong lớp vận chuyển, quá trình phân đoạn dữ liệu là một phần quan trọng giúp tối ưu hóa việc truyền tải thông tin trên mạng. Khi dữ liệu cần được truyền đi từ nguồn đến đích, lớp vận chuyển chia nhỏ nó thành các đơn vị nhỏ hơn gọi là phân đoạn.

Mỗi phân đoạn được thêm vào một tiêu đề chứa các thông tin như số thứ tự, định danh kết nối, và kiểm tra lỗi. Sau đó, các phân đoạn này được truyền tải qua mạng, mỗi phân đoạn có thể đi qua các đường đi khác nhau và được gửi đến đích một cách độc lập.

Khi các phân đoạn đến đích, lớp vận chuyển tái lập chúng theo thứ tự đúng và gom lại để tạo ra dữ liệu gốc ban đầu. Quá trình này giúp tăng cường hiệu suất truyền tải và quản lý tài nguyên mạng, đồng thời đảm bảo tính toàn vẹn và độ tin cậy của dữ liệu trên mạng.

Cách xác định và sửa lỗi trong Transport Layer

Trong lớp vận chuyển, việc xác định và sửa lỗi đảm bảo tính toàn vẹn và độ tin cậy của dữ liệu truyền tải qua mạng.

1. Kiểm tra tính toàn vẹn của dữ liệu:

Trước khi dữ liệu được truyền đi, lớp vận chuyển thêm vào mỗi phân đoạn một thông tin kiểm tra tính toàn vẹn, thường được gọi là checksum hoặc mã kiểm tra CRC.

Thông tin kiểm tra này được tính toán dựa trên nội dung của dữ liệu trong phân đoạn.

Khi dữ liệu đến đích, thiết bị nhận sẽ tính toán lại thông tin kiểm tra từ dữ liệu nhận được và so sánh với giá trị được gửi kèm theo. Nếu có sự không khớp, dữ liệu sẽ được coi là bị hỏng.

2. Sửa lỗi:

Trong trường hợp dữ liệu bị hỏng do lỗi truyền tải, lớp vận chuyển sử dụng các cơ chế sửa lỗi để tái tạo dữ liệu ban đầu.

Một cách thông thường là yêu cầu lại dữ liệu bị hỏng từ thiết bị gửi. Điều này thường xảy ra trong giao thức TCP, nơi một thiết bị nhận phân đoạn bị hỏng sẽ gửi lại yêu cầu cho thiết bị gửi để nhận được một bản sao mới của phân đoạn đó.

Một số giao thức khác như ARQ có thể sửa chữa các lỗi truyền tải bằng cách tự động gửi lại các phần dữ liệu bị mất hoặc hỏng.

Lớp vận chuyển điều chỉnh luồng lưu lượng như thế nào?

Trong lớp vận chuyển điều chỉnh luồng dữ liệu dựa trên cơ chế gọi là cửa sổ trượt (sliding window). Trong đó thiết bị đích thông báo cho thiết bị nguồn về khả năng tiếp nhận dữ liệu. Thiết bị nguồn sau đó điều chỉnh việc gửi dữ liệu dựa trên thông tin này để tránh quá tải thiết bị đích và đảm bảo không gian bộ nhớ đệm không bị tràn. Nếu cửa sổ trượt đã đầy, thiết bị nguồn sẽ tạm dừng việc gửi dữ liệu mới cho đến khi cửa sổ trượt mở rộng lên.

Ngoài ra, quản lý bộ nhớ đệm cũng là một phần quan trọng của quá trình điều chỉnh luồng dữ liệu. Các thiết bị trung gian có thể sử dụng bộ nhớ đệm để tạm giữ dữ liệu trước khi truyền đi, và quá trình điều chỉnh luồng dữ liệu cũng đảm bảo rằng không gian bộ nhớ đệm không bị tràn khi thiết bị nhận không thể xử lý dữ liệu đến kịp.

Cuối cùng, cơ chế kiểm soát hoàn tất cũng được áp dụng để đảm bảo rằng mạng không bị quá tải. Cơ chế này liên tục đánh giá tình trạng của mạng và điều chỉnh tốc độ truyền tải của dữ liệu để tránh tình trạng quá tải.

Transport Layer định tuyến dữ liệu kiểu gì?

Để quyết định đường đi tối ưu cho dữ liệu từ nguồn đến đích, Lớp vận chuyển tiến hành định tuyến dựa trên các thông tin địa chỉ và điều kiện mạng.

Trước khi dữ liệu được gửi đi, lớp vận chuyển thu thập thông tin về địa chỉ của thiết bị đích cũng như phân tích tình trạng mạng như băng thông, độ trễ và độ ổn định của các đường truyền.

Dựa trên thông tin này, lớp vận chuyển lựa chọn đường đi tối ưu cho dữ liệu, chẳng hạn bằng cách chọn đường đi có băng thông lớn và độ trễ thấp.

Các thiết bị mạng có thể duy trì bảng định tuyến để lưu trữ thông tin về các đường đi tối ưu đến các đích khác nhau, và bảng này sẽ được cập nhật khi có thông tin mới về tình trạng mạng hoặc địa chỉ.

Khi đã chọn được đường đi tối ưu, dữ liệu sẽ được truyền tải theo đường đi đó từ nguồn đến đích thông qua các thiết bị trung gian trên mạng.

Mong rằng bạn đã hiểu rõ hơn về chức năng lớp vận chuyển trong mô hình OSI!

22 Th2 2024

tìm hiểu về Data Link layer và lớp dữ liệu

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Kiến Thức Mạng, Tin tức CCNA, data link layer, mạng máy tính, Mô hình OSI

Data Link Layer (Tầng liên kết dữ liệu) trong mô hình OSI – Tìm hiểu khái niệm và chức năng

Tầng liên kết dữ liệu (Data Link Layer) trong mô hình OSI đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát việc truyền dữ liệu qua một kết nối vật lý giữa hai thiết bị trong mạng.

Tầng liên kết dữ liệu nằm ở vị trí nào?

Data Link Layer là tầng thứ hai trong mô hình OSI và chịu trách nhiệm về việc chuyển dữ liệu giữa các thiết bị trên cùng một mạng LAN. Nó đảm bảo việc truyền dữ liệu tin cậy và hiệu quả qua các phương tiện truyền dẫn như cáp đồng, cáp quang hoặc sóng radio.

Nó là một phần không thể thiếu trong cấu trúc của các mạng máy tính, tương đương với tầng Link Layer trong mô hình TCP/IP. Tầng này chịu trách nhiệm quản lý và điều phối việc truyền dữ liệu giữa các thiết bị trong mạng LAN và WAN.

Chức năng của Data Link Layer

Các chức năng chính của Data Link Layer bao gồm:

Xác định các địa chỉ vật lý (MAC addresses) của các thiết bị trong mạng và sử dụng chúng để xác định đích đến của dữ liệu.
Điều khiển việc truy cập và sử dụng chung các phương tiện truyền dẫn, đảm bảo rằng chỉ một thiết bị có thể truyền dữ liệu tại một thời điểm để tránh xung đột dữ liệu.
Phân chia dữ liệu từ tầng Network Layer thành các frame dữ liệu có kích thước nhỏ hơn, thêm các trường định danh và kiểm tra lỗi vào các frame này.
Thực hiện kiểm tra lỗi và sửa lỗi trên các frame dữ liệu để đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu trước khi chúng được chuyển tiếp lên tầng Network Layer.
Đảm bảo việc truyền dữ liệu diễn ra một cách hiệu quả và không bị tràn bộ nhớ bằng cách kiểm soát tốc độ truyền dữ liệu giữa các thiết bị.

Các giao thức và tiêu chuẩn trong tầng liên kết dữ liệu

Dưới đây là chi tiết về các giao thức và tiêu chuẩn phổ biến được sử dụng trong tầng Data Link Layer:

1. Ethernet:

Ethernet là một trong những giao thức truyền dẫn dữ liệu phổ biến nhất trong mạng LAN.
Tiêu chuẩn Ethernet định nghĩa các phương pháp truyền dẫn dữ liệu thông qua cáp đồng.
Các chuẩn Ethernet phổ biến bao gồm 10BASE-T, 100BASE-TX, và 1000BASE-T, tùy thuộc vào tốc độ và loại cáp sử dụng.
Frame Ethernet được sử dụng để đóng gói dữ liệu, bao gồm các trường như địa chỉ MAC, kiểm tra lỗi CRC và các trường điều khiển.

2. Wi-Fi (IEEE 802.11):

Wi-Fi là một giao thức truyền dẫn dữ liệu không dây được sử dụng trong mạng WLAN (Wireless Local Area Network).
Tiêu chuẩn IEEE 802.11 xác định các phương thức truyền dẫn dữ liệu qua sóng radio.
Các chuẩn Wi-Fi phổ biến bao gồm 802.11b, 802.11g, 802.11n, 802.11ac, và 802.11ax, với mỗi chuẩn có tốc độ và phạm vi truyền dẫn khác nhau.
Frame Wi-Fi chứa các trường giống như Ethernet, bao gồm địa chỉ MAC, kiểm tra lỗi và các trường điều khiển, cùng với các trường đặc biệt cho việc quản lý sóng radio.

3. PPP (Point-to-Point Protocol):

PPP là một giao thức được sử dụng trong các kết nối điểm-điểm như dial-up và DSL (Digital Subscriber Line).
PPP cung cấp các tính năng như đàm phán đặc điểm kết nối, xác thực người dùng và kiểm soát lỗi dữ liệu.
Frame PPP bao gồm các trường để xác định kiểu dữ liệu, điều khiển luồng và kiểm tra lỗi.

4. HDLC (High-Level Data Link Control):

HDLC là một giao thức đa năng được sử dụng trong mạng WAN (Wide Area Network) và mạng LAN.
HDLC cung cấp các tính năng như đồng bộ hóa khung dữ liệu, kiểm tra lỗi và kiểm soát luồng dữ liệu.
Frame HDLC có cấu trúc đơn giản, bao gồm các trường kiểm tra lỗi và điều khiển luồng.

Cấu trúc Frame trong tầng liên kết dữ liệu

Tầng Data Link Layer trong mạng máy tính là nơi các frame dữ liệu được tạo ra và quản lý trong quá trình truyền dẫn dữ liệu giữa các thiết bị trong mạng. Cấu trúc của mỗi frame dữ liệu được định nghĩa cẩn thận để đảm bảo tính toàn vẹn và hiệu quả của quá trình truyền dẫn. Mỗi frame thường bao gồm ba thành phần chính: địa chỉ MAC (địa chỉ vật lý), trường kiểm tra lỗi và các trường điều khiển.

Trường địa chỉ MAC là phần quan trọng nhất của mỗi frame, xác định nguồn gốc và đích đến của dữ liệu. Địa chỉ MAC, có độ dài 48 bit, được gắn vào frame để xác định địa chỉ vật lý của thiết bị gửi và thiết bị nhận.

Tiếp theo, một trường kiểm tra lỗi được thêm vào frame để đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu trong quá trình truyền. Thuật toán CRC thường được sử dụng để tạo ra giá trị kiểm tra lỗi dựa trên dữ liệu trong frame. Khi frame được nhận, thiết bị nhận sẽ tính toán lại giá trị CRC từ dữ liệu nhận được và so sánh với giá trị CRC trong frame để kiểm tra lỗi.

Cuối cùng, các trường điều khiển được sử dụng để quản lý quá trình truyền dẫn dữ liệu. Các trường này bao gồm trường điều khiển luồng, trường bắt đầu frame, trường kết thúc frame và trường kiểm soát lỗi. Các trường này giúp đảm bảo rằng dữ liệu được truyền đi một cách hiệu quả và đáng tin cậy.

Phương pháp truyền dẫn

Tầng Data Link Layer trong mạng máy tính không chỉ quản lý cấu trúc của các frame dữ liệu mà còn điều phối việc truyền dẫn dữ liệu qua các phương tiện truyền dẫn khác nhau như cáp đồng, cáp quang và sóng radio. Các phương tiện này đều có các đặc điểm và kỹ thuật truyền dẫn riêng, nhưng đều được sử dụng để đảm bảo tính toàn vẹn và hiệu quả của dữ liệu trong mạng.

Cáp đồng là một phương tiện truyền dẫn phổ biến trong mạng LAN như Ethernet, với dữ liệu được truyền qua các dây cáp đồng đan chặt lại. Cáp quang, với tính năng truyền dẫn nhanh và độ tin cậy cao, thường được sử dụng trong các mạng WAN và LAN. Trong khi đó, sóng radio cung cấp tính linh hoạt và di động cho các mạng WLAN, nhưng có thể gặp vấn đề về nhiễu và giảm hiệu suất truyền dẫn trong môi trường có nhiều tường và vật cản.

Kỹ thuật CSMA/CD là một phần quan trọng của Ethernet, giúp kiểm soát truy cập vào phương tiện truyền dẫn chung. CSMA/CD cho phép các thiết bị Ethernet kiểm tra xem phương tiện truyền dẫn có đang được sử dụng hay không trước khi truyền dữ liệu, và phát hiện và giải quyết xung đột trong trường hợp nhiều thiết bị cố gắng truyền dữ liệu đồng thời.

Kiểm soát lỗi và luồn dữ liệu

Tầng Data Link Layer còn thực hiện chức năng kiểm soát lỗi và điều khiển luồng dữ liệu để đảm bảo tính toàn vẹn và hiệu quả của quá trình truyền dẫn dữ liệu. Một số cơ chế phổ biến được sử dụng trong tầng này bao gồm kiểm tra lỗi CRC, các phương pháp điều khiển luồng dữ liệu như Stop-and-Wait và Sliding Window, cùng với ARQ (Automatic Repeat reQuest).

Kiểm tra lỗi CRC được sử dụng để đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu trong các frame dữ liệu. Khi dữ liệu được truyền đi, một giá trị CRC được tính toán từ dữ liệu trong frame và gắn vào frame trước khi truyền đi. Khi frame được nhận, thiết bị nhận sẽ tính lại giá trị CRC từ dữ liệu nhận được và so sánh với giá trị CRC trong frame để kiểm tra lỗi.

Trong điều khiển luồng dữ liệu, phương pháp Stop-and-Wait đơn giản nhưng hiệu quả. Theo phương pháp này, nguồn gửi sẽ gửi một frame và đợi phản hồi từ thiết bị đích trước khi gửi frame tiếp theo. Phương pháp Sliding Window cho phép nhiều frame được gửi mà không cần chờ đợi phản hồi từ thiết bị đích cho mỗi frame, tăng cường hiệu suất truyền dẫn dữ liệu.

ARQ tự động phát hiện và sửa lỗi trong quá trình truyền dẫn dữ liệu. Khi một frame bị mất hoặc bị lỗi, thiết bị gửi sẽ gửi lại frame đó mà không cần yêu cầu phản hồi từ thiết bị đích. Các biến thể của ARQ bao gồm ARQ Stop-and-Wait, ARQ Go-Back-N và ARQ Selective Repeat.

Quá trình định danh trong tầng Data Link Layer

Tầng Data Link Layer của mạng máy tính chịu trách nhiệm định danh và địa chỉ hóa các thiết bị trong mạng, đảm bảo rằng dữ liệu được gửi đến đúng thiết bị đích. Địa chỉ MAC đóng vai trò quan trọng trong quá trình này. Nó là địa chỉ vật lý duy nhất gắn với mỗi thiết bị mạng. Mỗi địa chỉ MAC có độ dài 48-bit và được biểu diễn dưới dạng sáu cặp số thập lục phân. Địa chỉ MAC cho phép các thiết bị trên cùng một mạng LAN nhận biết và giao tiếp với nhau.

Cơ chế ARP là một phần của tầng Data Link Layer, được sử dụng để ánh xạ địa chỉ IP sang địa chỉ MAC. Khi một thiết bị muốn gửi dữ liệu đến một địa chỉ IP trong cùng mạng local, nó sẽ gửi một thông điệp ARP broadcast yêu cầu địa chỉ MAC tương ứng. Thiết bị có địa chỉ IP đó sẽ trả lời với địa chỉ MAC của mình. Sau đó, các thiết bị trên mạng sẽ lưu trữ cặp địa chỉ IP và địa chỉ MAC tương ứng vào bảng ARP của mình để sử dụng trong các lần truyền dữ liệu sau này.

Thiết bị nào chịu trách nhiệm tầng Data Link Layer

Switch và bridge là hai thiết bị quan trọng trong tầng Data Link Layer của mạng máy tính, chịu trách nhiệm kết nối các thiết bị trong mạng LAN và chuyển tiếp dữ liệu một cách hiệu quả. Cả hai đều có cấu trúc và hoạt động tương tự nhau.

Cấu trúc của switch và bridge bao gồm nhiều cổng để kết nối với các thiết bị khác trong mạng, cũng như bảng CAM để lưu trữ địa chỉ MAC của các thiết bị đã được học. Khi một frame dữ liệu được nhận, switch hoặc bridge sẽ kiểm tra địa chỉ MAC đích trong frame. Nếu địa chỉ MAC đã được biết đến, frame sẽ được chuyển tiếp đến cổng tương ứng với địa chỉ MAC đích. Nếu không, frame sẽ được broadcast ra tất cả các cổng trừ cổng mà frame đã được nhận.

Switch và bridge sử dụng các thuật toán chuyển mạch như Store-and-Forward, Cut-Through, hoặc Fragment-Free để quyết định cách chuyển tiếp dữ liệu. Store-and-Forward cho phép kiểm tra lỗi và đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu trước khi chuyển tiếp, trong khi Cut-Through giảm thiểu độ trễ trong quá trình chuyển tiếp. Fragment-Free tập trung vào việc giảm thiểu khả năng truyền dẫn lỗi sau khi có xung đột.

22 Th2 2024

Tìm hiểu Network layer trong mô hình OSI

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Kiến Thức Mạng, Tin tức CCNA, mạng máy tính, Mô hình OSI

Network Layer (Lớp mạng) – Lớp thứ 3 trong mô hình OSI có chức năng gì?

Ta đã biết về mô hình OSI gồm 7 lớp, mỗi lớp đều có một chức năng khác nhau. Trong bài viết này, ta sẽ đi tìm hiểu về lớp mạng – Network Layer để xem chức năng của nó là gì? Thấy được sự tương tác giữa nó với các lớp khác!

Network Layer (Lớp mạng) là gì?

Network Layer hay lớp mạng là lớp thứ 3 trong mô hình OSI và tương đương với Internet Layer trong mô hình TCP/IP. Đây là một trong những lớp quan trọng nhất và có nhiệm vụ chính là điều chỉnh việc định tuyến (routing) của dữ liệu từ nguồn đến đích trong mạng, bằng cách sử dụng các giao thức và các phương tiện truyền thông.

sự tương tác của Network Layer với các lớp khác trong OSI

Các chức năng chính của lớp mạng bao gồm:

Định tuyến: Lớp mạng quản lý việc chọn lựa con đường tối ưu cho dữ liệu đi từ nguồn đến đích trong mạng. Quá trình này thường dựa trên các thông tin về địa chỉ và trạng thái của các thiết bị mạng trong mạng.
Chuyển tiếp gói tin: Sau khi đã xác định được con đường tối ưu, lớp mạng thực hiện việc chuyển các gói tin từ thiết bị gửi đến thiết bị nhận trên đường truyền đã được chọn.
Địa chỉ IP: Lớp mạng sử dụng địa chỉ IP để xác định các thiết bị trong mạng. Địa chỉ IP giúp xác định nguồn và đích của các gói tin và là cơ sở cho quá trình định tuyến.
Phân tách dữ liệu: Để truyền dữ liệu qua mạng, lớp mạng thường phân chia dữ liệu thành các gói tin nhỏ hơn để dễ dàng xử lý và truyền trên các đường truyền.
Bảo mật và quản lý mạng: Lớp mạng cũng thực hiện các chức năng bảo mật như mã hóa và xác thực dữ liệu, cũng như kiểm soát lưu lượng mạng để đảm bảo tính bảo mật và hiệu suất của mạng.

Các giao thức tiêu chuẩn của lớp mạng

Giao Thức/Tiêu Chuẩn	Mô Tả
IPv4	Giao thức địa chỉ Internet sử dụng địa chỉ IP 32 bit.
IPv6	Phiên bản tiếp theo của IPv4, sử dụng địa chỉ IP 128 bit.
ARP (Address Resolution Protocol)	Ánh xạ địa chỉ IP với địa chỉ MAC trong mạng LAN.
ICMP (Internet Control Message Protocol)	Gửi thông tin kiểm soát và thông báo lỗi giữa các thiết bị mạng.
RIP (Routing Information Protocol)	Giao thức định tuyến đơn giản, sử dụng thuật toán Bellman-Ford.
OSPF (Open Shortest Path First)	Giao thức định tuyến phức tạp, sử dụng thuật toán Dijkstra.
BGP (Border Gateway Protocol)	Giao thức định tuyến giữa các nhà cung cấp dịch vụ Internet và mạng lớn.

Vài trò địa chỉ IP và MAC trong lớp mạng

Trong lớp mạng của mạng máy tính, địa chỉ IP (Internet Protocol) và địa chỉ MAC (Media Access Control) đóng vai trò quan trọng trong việc xác định và điều hướng dữ liệu. Địa chỉ IP được sử dụng để xác định và định vị các thiết bị trong mạng Internet, là một chuỗi số duy nhất được gán cho mỗi thiết bị. Trong quá trình định tuyến, địa chỉ IP giúp xác định đích đến của gói tin và quyết định con đường tối ưu để gửi gói tin đến đích. Các giao thức định tuyến như RIP, OSPF, BGP sử dụng địa chỉ IP để quản lý bảng định tuyến và xác định con đường đến đích.

Đối với địa chỉ MAC, nó là một địa chỉ vật lý duy nhất được gán cho mỗi card mạng trong một thiết bị. Địa chỉ này được sử dụng để xác định các thiết bị trong một mạng LAN cụ thể. Trong quá trình chuyển gói tin, địa chỉ MAC được sử dụng để xác định đích đến của gói tin trên cùng một mạng LAN. Khi gửi gói tin, thiết bị mạng sử dụng địa chỉ MAC của thiết bị đích để xác định cổng ra phù hợp. Các giao thức như ARP được sử dụng để ánh xạ địa chỉ IP với địa chỉ MAC trong mạng LAN và học địa chỉ MAC của các thiết bị kết nối trực tiếp.

Quá trình định tuyến và chuyển gói tin trong lớp mạng

Trong lớp mạng của mạng máy tính, quá trình định tuyến và chuyển gói tin đóng vai trò quan trọng trong việc điều hướng và chuyển đổi dữ liệu từ nguồn đến đích. Định tuyến bắt đầu khi một gói tin được tạo ra tại nguồn và cần được gửi đến đích.

Thiết bị mạng, như router, giữ một bảng định tuyến để xác định con đường tối ưu cho gói tin. Các bảng định tuyến này được cập nhật thông qua việc trao đổi thông tin định tuyến với các thiết bị khác trong mạng, sử dụng các giao thức như RIP, OSPF, BGP.

Khi một gói tin đến, thiết bị định tuyến kiểm tra địa chỉ đích của nó trong bảng định tuyến và xác định con đường tối ưu. Sau đó, quá trình chuyển gói tin bắt đầu, trong đó thiết bị mạng sử dụng các bảng chuyển tiếp để xác định cổng ra và chuyển gói tin đến thiết bị tiếp theo trên con đường tới đích. Qua quá trình này, lớp mạng đảm bảo việc gửi và nhận dữ liệu một cách hiệu quả và đáng tin cậy trên mạng máy tính.

Quá trình phân tách gói tin trong lớp mạng

Quá trình phân đoạn và gói tin là một trong chức năng của Network Layer. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc chia nhỏ dữ liệu thành các gói tin nhỏ hơn để truyền qua mạng, cũng như quá trình nhận và gửi các gói tin này. Dưới đây là chi tiết về quá trình này:

1. Phân Đoạn Dữ Liệu (Data Segmentation):

Khi một thiết bị muốn gửi một lượng dữ liệu lớn qua mạng, dữ liệu này thường được chia nhỏ thành các gói tin nhỏ hơn để dễ dàng xử lý và truyền trên các đường truyền.
Quá trình phân đoạn dữ liệu diễn ra tại lớp Trình Tự (Transport Layer) hoặc lớp dữ liệu (Data Link Layer), tùy thuộc vào giao thức mạng được sử dụng. Ví dụ, trong giao thức TCP (Transmission Control Protocol), dữ liệu được phân đoạn tại lớp Transport Layer thành các đơn vị gọi là segment.

2. Gửi và Nhận Gói Tin trong Mạng:

Sau khi dữ liệu đã được phân đoạn thành các gói tin nhỏ hơn, các gói tin này sẽ được gửi từ nguồn đến đích qua mạng.
Quá trình gửi gói tin bao gồm các bước như thêm các thông tin địa chỉ (như địa chỉ IP và địa chỉ MAC) vào gói tin, xác định con đường tối ưu và chuyển gói tin qua các thiết bị mạng (như router) trên con đường tới đích.
Khi gói tin đến đích, quá trình nhận gói tin diễn ra, trong đó các thông tin địa chỉ được sử dụng để xác định thiết bị đích và đảm bảo gói tin được gửi đến đúng đích.
Các thiết bị mạng như router hoặc switch sẽ đọc thông tin địa chỉ trong gói tin và quyết định cách thức tiếp tục chuyển gói tin dựa trên bảng định tuyến hoặc bảng chuyển tiếp.

Kiểm soát lưu lượng trong lớp mạng

Để quá trình định tuyến dữ liệu an toàn, tầng Network cũng sử dụng các biện pháp để kiểm soát lưu lượng trong mạng. Các phương pháp và cơ chế này giúp quản lý và điều chỉnh lưu lượng dữ liệu trên mạng để tránh tình trạng quá tải và đảm bảo dịch vụ được cung cấp một cách ổn định.

Các cơ chế kiểm soát lưu lượng mạng như Quality of Service (QoS), throttling, traffic shaping và congestion control được áp dụng để quản lý lưu lượng truyền dẫn dựa trên các yêu cầu và ưu tiên cụ thể. Ví dụ, QoS cho phép ưu tiên và quản lý các loại dịch vụ khác nhau, như âm thanh và video, để đảm bảo chất lượng truyền dẫn. Trong khi đó, throttling và traffic shaping giới hạn tốc độ truyền dẫn hoặc hình thành lại luồng dữ liệu trước khi nó được gửi đi để ngăn chặn quá tải và đảm bảo ổn định cho mạng.

Các phương pháp kiểm soát lưu lượng mạng như policing, shaping, queue management và load balancing cung cấp các công cụ để quản lý và điều chỉnh lưu lượng dữ liệu trên mạng. Ví dụ, policing giám sát và kiểm soát lượng dữ liệu truyền dẫn, trong khi shaping điều chỉnh lưu lượng bằng cách lên lịch trình dữ liệu trước khi gửi đi. Queue management quản lý hàng đợi gói tin trên các thiết bị mạng, trong khi load balancing phân phối lưu lượng đến các đường truyền khác nhau để tăng hiệu suất hệ thống mạng.

Bảo mật dữ liệu trong lớp mạng

Trong lớp mạng của mạng máy tính, bảo mật mạng là một yếu tố cực kỳ quan trọng để đảm bảo an toàn và bảo vệ thông tin truyền qua mạng. Các biện pháp bảo mật mạng bao gồm sử dụng công nghệ VPN (Virtual Private Network), cơ chế xác thực và mã hóa dữ liệu.

Công nghệ VPN cho phép thiết lập một kênh truyền dẫn an toàn trên mạng công cộng như Internet, tạo điều kiện cho việc truy cập an toàn vào mạng nội bộ của tổ chức hoặc truy cập các tài nguyên mạng từ xa. Bằng cách sử dụng giao thức IPSec, VPN tạo ra một kênh kết nối bảo mật và mã hóa dữ liệu, đảm bảo rằng thông tin truyền qua mạng được bảo vệ khỏi sự xâm nhập và tiếp cận trái phép.

Cơ chế xác thực đóng vai trò quan trọng trong việc xác minh danh tính của người dùng trước khi cho phép họ truy cập vào hệ thống mạng. Các phương pháp xác thực bao gồm sử dụng mật khẩu, xác thực hai yếu tố và xác thực chứng chỉ số. Bằng cách này, hệ thống có thể đảm bảo rằng chỉ những người dùng được ủy quyền mới có thể truy cập vào thông tin quan trọng và nhạy cảm trên mạng.

Mã hóa dữ liệu là một phương pháp quan trọng để bảo vệ thông tin truyền qua mạng bằng cách chuyển đổi dữ liệu thành dạng không đọc được cho người không có quyền truy cập. Sử dụng các phương pháp mã hóa đối xứng và mã hóa không đối xứng, dữ liệu được bảo vệ và chỉ có những người được ủy quyền mới có thể giải mã.

Mong rằng qua bài viết này bạn đã hiểu rõ những chức năng của tầng Network Layer của mô hình OSI!

22 Th2 2024

hiểu nguyên nhân và khắc phục broadcast storm

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Kiến Thức Mạng, Tin tức Broadcast, broadcast storm, Các lỗi trên bộ chuyển mạch, CCNA, Switch chia mạng

Broadcast Storm (Bão Phát Sóng) Là Gì? Hiểu Nguyên Nhân Và Phòng Tránh

Broadcast storm là hiện tượng xảy ra trong mạng máy tính khi một số lượng lớn các gói tin broadcast được gửi đi và lan truyền trong mạng, dẫn đến tăng đột ngột lưu lượng mạng và quá tải hệ thống. Trong một broadcast storm, các thiết bị mạng gửi các gói tin broadcast một cách liên tục và không kiểm soát được, điều này có thể xảy ra khi có sự cố trong mạng, như lỗi cấu hình hoặc lỗi phần cứng. Các gói tin gây ra cơn bão phát sóng thường được gọi là gói Chernobyl.

Trước khi hiểu rõ về bão phát sóng, trước hết ta cần hiểu Broadcast và gói tin Broadcast là gì?

Broadcast là gì?

Trong mạng có 3 phương thức truyền dữ liệu chính gồm: Unicast (đơn hướng), Broadcast (đa hướng), Multicast (nhóm). Trong đó, Broadcast là quá trình truyền thông mạng mà một gói tin được gửi từ một thiết bị và được gửi đến tất cả các thiết bị khác trong mạng.

Khi một thiết bị trong mạng cần gửi một thông điệp đến tất cả các thiết bị khác, nó tạo ra một gói tin broadcast. Gói tin này được định dạng để có địa chỉ đích là địa chỉ broadcast của mạng.

Trong mạng IPv4, địa chỉ broadcast thường được sử dụng là địa chỉ IP “255.255.255.255. Đối với mạng Ethernet, địa chỉ MAC broadcast là “ff:ff:ff:ff:ff:ff”. Các gói tin được gửi đến địa chỉ broadcast này sẽ được nhận bởi tất cả các thiết bị trong mạng.

Nguyên nhân gây ra Broadcast Storm

Broadcast storm là một vấn đề nghiêm trọng trong mạng máy tính, và có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác nhau. Trong các nguyên nhân phổ biến, lỗi cấu hình mạng và lỗi phần cứng đóng vai trò quan trọng.

Lỗi cấu hình mạng, đặc biệt là sự tồn tại của các vòng lặp trong cấu trúc mạng, có thể dẫn đến việc gói tin broadcast quay trở lại nơi gửi ban đầu và lan truyền một cách không kiểm soát. Điều này xảy ra khi các gói tin không thể định hướng một cách chính xác và liên tục được chuyển tiếp trong mạng, tạo ra hiện tượng lan truyền không mong muốn.

Điển hình nhất là do các cấu trúc dự phòng trên bộ chuyển mạch. Tức là có nhiều hơn 1 đường dẫn giữa các Switch với nhau. Một ví dụ khác là do cả 2 đầu của một dây nhảy mạng đều kết nối với 1 Switch.

vòng lặp trong mạng là gì — ví dụ minh họa vòng lặp giữa 2 Switch

Ngoài ra, lỗi phần cứng cũng có thể gây ra broadcast storm. Các thiết bị mạng hỏng hoặc phần mềm lỗi có thể gửi các gói tin broadcast không mong muốn, dẫn đến việc lan truyền không kiểm soát trong mạng.

Cuối cùng, tấn công mạng như DDoS cũng là một nguyên nhân khác gây ra broadcast storm. Kẻ tấn công có thể tạo ra một lượng lớn các gói tin broadcast và gửi chúng vào mạng một cách liên tục, nhằm vào việc làm hỏng hóc hệ thống hoặc gây ra sự cố.

Cách ngăn chặn Broadcast Storm

Vòng lặp chuyển mạch (switching loops) và broadcast storm là hai vấn đề quan trọng cần được giải quyết để đảm bảo tính ổn định và hiệu suất của hệ thống.

Để đối phó với vòng lặp chuyển mạch, các kỹ thuật như: liên kết tổ hợp (link aggregation), cầu ngắn nhất (shortest path bridging), và giao thức spanning tree (STP) được sử dụng.

Link aggregation kết hợp nhiều đường dẫn vật lý thành một đường dẫn logic để tăng băng thông và cung cấp dự phòng.
Shortest path bridging giúp xác định con đường ngắn nhất giữa các thiết bị mạng để loại bỏ vòng lặp.
Spanning tree protocol (STP) chọn ra một con đường duy nhất giữa các switch để ngăn chặn vòng lặp trong mạng.

Đối với broadcast storm, các biện pháp bao gồm lọc broadcast bằng thiết bị Layer 3 như router, hoặc sử dụng router để chia mạng thành các miền broadcast riêng biệt. Các router và firewall cũng có thể được cấu hình để phát hiện và ngăn chặn các broadcast storm do tấn công gây ra.

Ngoài ra, tính năng broadcast storm control trên các switch quản lý cho phép ngừng chuyển tiếp lưu lượng broadcast nếu băng thông vượt quá một ngưỡng được chỉ định, giúp giảm cường độ của broadcast storm và cho phép quản trị mạng chẩn đoán và giải quyết vấn đề gốc rễ.

21 Th2 2024

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Tin tức Các lỗi trên bộ chuyển mạch, Switch chia mạng, switch Cisco

Các xác định lỗi Link Flapping (lỗi liên kết) trên Switch Cisco và cách khắc phục

Link flapping là hiện tượng trong mạng máy tính khi một kết nối mạng hoặc giao diện trên một thiết bị mạng thường xuyên thay đổi giữa trạng thái kích hoạt và không kích hoạt. Hiện tượng này thường gây ra sự gián đoạn trong dịch vụ mạng và làm giảm hiệu suất của hệ thống.

Nguyên nhân chính của link flapping có thể bao gồm sự cố vật lý trên đường truyền mạng như cáp mạng hỏng hoặc kết nối không chắc chắn. Ngoài ra, các vấn đề cấu hình không đúng trên các thiết bị mạng hoặc phần mềm hoạt động không ổn định cũng có thể gây ra hiện tượng này.

Đối với mạng Ethernet, link flapping thường được xác định thông qua việc các cảnh báo hoặc bản ghi sự kiện trên switch hoặc router khi giao diện mạng chuyển đổi giữa trạng thái up và down liên tục.

Xác định liên kết bị lỗi

Link flapping là tình trạng khi kết nối mạng của một số thiết bị thường xuyên bị gián đoạn. Điều này có thể làm cho việc kết nối và truyền thông giữa các thiết bị trở nên không ổn định. Việc nhận biết link flapping thì dễ dàng, bạn chỉ cần kiểm tra thông điệp trong hệ thống syslog của thiết bị mạng. Các thông điệp này sẽ cung cấp thông tin về các sự kiện, lỗi hoặc vấn đề nghiêm trọng nào đó xảy ra trong switch.

Khi xem qua syslog, bạn nên tìm các thông điệp “Up” và “Down” mà có vẻ xuất hiện liên tục trong một khoảng thời gian ngắn. Điều này cho thấy rằng kết nối của một cổng mạng thường xuyên thay đổi giữa trạng thái “Up” (hoạt động) và “Down” (không hoạt động). Thông điệp syslog cũng sẽ cho biết chính xác cổng nào đang gây ra vấn đề. Sau đó, bạn có thể tiếp tục với việc xử lý sự cố trên cổng đó để khắc phục link flapping.

Xem ví dụ dưới đây:

Qua hình ảnh trên ta có thể thấy rằng giao diện gi16 và VLAN 1 đang xảy ra tình trạng đổi trạng thái Up và Down liên tục. Do đó, liên kết này đang bị lỗi!

Sau đây ta sẽ đi vào từng bước để khắc phục lỗi này:

Trường hợp 1: Lỗi phần cứng do cáp mạng

Nguyên nhân phổ biến của link flapping thường liên quan đến cáp ethernet hoặc cáp không chuẩn, không được hỗ trợ, hoặc không phù hợp với chuẩn Small Form-Factor Pluggable (SFP), hoặc có thể liên quan đến các vấn đề đồng bộ hóa kết nối khác. Để giải quyết vấn đề này, ta nên kiểm tra các cáp ethernet và cáp được sử dụng trên các cổng gây ra sự cố. Hãy đảm bảo rằng thiết bị của bạn đã được nâng cấp lên phiên bản firmware mới nhất.

Bước 1: Thay đổi cáp mới xem có hết lỗi không?

Bước 2: Nếu vẫn còn lỗi hãy đăng nhập vào giao diện quản lý và tìm Status and Statistics > Diagnostics > Copper Test để kiểm tra dây cáp.

Khi xuất hiện giao diện như sau:

Nhập GE16 vì ta đã xác định lỗi từ cổng này!

Một thông báo sẽ xuất hiện và tiến hành bấm “OK”

Nếu kết quả trả về là “OK” thì cáp không có vấn đề, nếu kết quả không tốt thì hãy thay cáp và kiểm tra lại xem có ổn không?

Xác định xem lỗi do phần cứng hay phần mềm?

Để xác định xem có phải vấn đề về phần cứng trên switch không, trước hết bạn cần phân tích xem có những thiết bị nào đang kết nối với switch của bạn.

Xem xét từng thiết bị kết nối với switch: Bạn cần kiểm tra xem những thiết bị nào đang được kết nối với switch. Bạn đã từng gặp vấn đề gì với những thiết bị đó chưa?
Xác định các cổng gây ra vấn đề và thiết bị kết nối với chúng: Hãy thử kết nối các thiết bị khác vào các cổng đó để kiểm tra xem vấn đề có tiếp tục không. Đồng thời, bạn cũng nên xem xét xem liệu thiết bị có gây ra vấn đề khi kết nối vào các cổng khác không.
Xác định vấn đề là do cổng hay do thiết bị: Nếu bạn xác định được rằng vấn đề là do cổng, bạn cần kiểm tra xem vấn đề có phải do cấu hình hay là lỗi vật lý không.

Trường hợp 2: Bật tính năng Link Flap Prevention trên Switch

Link Flap Prevention là một tính năng giúp giảm thiểu sự gián đoạn trong hoạt động của switch và mạng. Nó ổn định cấu trúc mạng bằng cách tự động đặt các cổng gặp sự kiện link flap quá mức vào trạng thái err-disable. Cơ chế này cũng cung cấp thời gian để gỡ lỗi và xác định nguyên nhân gốc rễ của sự gián đoạn. Một thông điệp syslog hoặc SNMP trap được gửi để cảnh báo về sự gián đoạn kết nối và tắt cổng. Giao diện sẽ trở lại hoạt động chỉ khi được kích hoạt một cách cụ thể bởi quản trị hệ thống.

Để bật ta thực hiện như sau:

Bước 1: Đăng nhập vào giao diện đồ họa (GUI) của switch.

Bước 2: Chọn Chế độ Hiển thị Nâng cao (Advanced)

Bước 3: Đi đến Quản lý Cổng > Cài đặt Cổng. (Port Management > Port Settings.)

Bước 4: Trên trang Cài đặt Cổng, bật Link Flap Prevention bằng cách chọn ô Enable. Nhấp vào Áp dụng (Apply).

Bước 5: Nhấp vào Lưu (Save).

Trường hợp 3: Do tính năng tiết kiệm năng lượng EEE

Nguyên nhân: Không phải tất cả các thiết bị đều thương thích với EEE 802.3AZ nên hãy thử tắt EEE xem lỗi Link Flap có hết không?

Bước 1: Đăng nhập vào GUI chuyển đổi.

Bước 2: Chọn Chế độ Hiển thị Nâng cao (Advanced)

Bước 3: Chọn Port Management > Green Ethernet > Properties

Bước 4: Tắt 802.3 Energy Efficiency Ethernet (EEE) bằng cách bỏ chọn hộp Enable . Nhấp vào Apply

Trường hợp 4: Do tính năng Smart Port

Tính năng Smartport áp dụng một cấu hình được thiết lập sẵn cho cổng của switch dựa trên loại thiết bị đang cố gắng kết nối. Tính năng Auto Smartport cho phép switch áp dụng các cấu hình này vào các giao diện một cách tự động khi nó phát hiện thiết bị. Đôi khi, Smartport có thể phát hiện thiết bị một cách không chính xác, điều này có thể gây ra sự gián đoạn trên cổng cụ thể đó. Để ngăn chặn điều này, bạn có thể tắt tính năng Smartport.

Bước 1: Chọn Smartport > Properties.

Bước 2: Chọn Disable bên cạnh Cổng thông minh tự động quản trị để tắt Smart Port trên toàn cầu trên Switch. Nhấp vào Apply.

Mong rằng qua bài viết này đã cung cấp cho bạn cách xử lý khi gặp lỗi LInk Flapping trên Switch Cisco!

21 Th2 2024

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Kiến Thức Mạng, Tin tức Các lỗi trên bộ chuyển mạch, CCNA, MTU, Switch chia mạng

Khắc phục lỗi Mismatched MTU Size (kích thước MTU không khớp)

Khi gặp phải lỗi “Mismatched MTU Size” trong mạng, điều này thường xảy ra khi hai hoặc nhiều thiết bị mạng trong cùng một mạng LAN hoặc trên các liên kết trung gian có kích thước MTU khác nhau. MTU (Maximum Transmission Unit) đại diện cho kích thước tối đa của một gói tin mà mạng có thể truyền đi mà không cần phải chia nhỏ hoặc gắn thêm các đoạn.

Cách xử lý lỗi Mismatched MTU Size

dưới đây là một hướng dẫn cụ thể và chi tiết hơn về cách khắc phục lỗi “Mismatched MTU Size” trong mạng:

Bước 1: Xác định Thiết Bị Gây Ra Lỗi

Sử dụng công cụ kiểm tra mạng như Ping hoặc Traceroute để xác định vị trí của lỗi.

Kiểm tra cấu hình MTU trên các thiết bị mạng, bao gồm router, switch và các thiết bị cuối.

Bước 2: Kiểm Tra MTU Hiện Tại

Sử dụng lệnh ping trên Command Prompt (Windows) hoặc Terminal (macOS và Linux) để kiểm tra kích thước gói tin tối đa có thể truyền qua mạng.

ping <địa chỉ IP hoặc tên miền> -f -l <kích thước gói tin>

Ví dụ:

ping 8.8.8.8 -f -l 1500

Tăng giảm kích thước gói tin cho đến khi ping thành công. Kích thước gói tin cuối cùng mà bạn có thể ping thành công chính là kích thước MTU hiện tại.

Bước 3: Điều Chỉnh Cấu Hình MTU

Đối với router và switch:

Truy cập vào giao diện cấu hình của router hoặc switch thông qua trình duyệt web hoặc kết nối console.

Điều chỉnh cấu hình MTU để phù hợp với kích thước MTU đã xác định ở Bước 2.

Bước 4: Sử Dụng MTU Discovery

Đảm bảo rằng tính năng MTU Discovery được kích hoạt trên tất cả các thiết bị mạng, đặc biệt là router và switch.

Bước 5: Kiểm Tra Tất Cả Các Phần của Mạng

Đảm bảo kiểm tra và đặt kích thước MTU đồng nhất trên tất cả các thiết bị mạng trong mạng LAN, WAN và các liên kết trung gian.

Ví dụ thực tế

Giả sử bạn quản lý một mạng văn phòng với một router kết nối với internet và một switch kết nối với các máy tính trong văn phòng. Bạn nhận thấy rằng các máy tính trên mạng gặp phải sự cố kết nối internet và bạn nghi ngờ rằng lỗi có thể liên quan đến kích thước MTU không phù hợp giữa router và switch.

Bước 1: Xác định Thiết Bị Gây Ra Lỗi

Sử dụng lệnh ping để kiểm tra kích thước MTU trên cả router và switch.

Trên router:

ping <địa chỉ IP của router> -f -l 1500

Trên switch:

ping <địa chỉ IP của switch> -f -l 1500

Bước 2: Kiểm Tra MTU Hiện Tại

Thử tăng kích thước gói tin cho đến khi ping không thành công. Kích thước gói tin cuối cùng mà ping thành công chính là kích thước MTU hiện tại.

Giả sử rằng kích thước MTU tối đa mà bạn có thể ping thành công là 1472 bytes trên router và 1500 bytes trên switch.

Bước 3: Điều Chỉnh Cấu Hình MTU

Đối với router: Truy cập vào giao diện quản trị của router (thông qua trình duyệt web hoặc kết nối console) và điều chỉnh cấu hình MTU để phù hợp với kích thước MTU tối đa trên switch (tức là 1500 bytes).

Đối với switch: Kiểm tra cấu hình MTU hiện tại trên switch và đảm bảo nó phù hợp với kích thước MTU tối đa trên router (tức là 1472 bytes).

Bước 4: Sử Dụng MTU Discovery

Kích hoạt tính năng MTU Discovery trên cả router và switch để đảm bảo chúng tự động phát hiện và thích ứng với kích thước MTU của mạng.

Bước 5: Kiểm Tra Tất Cả Các Phần của Mạng

Đảm bảo kiểm tra và đặt kích thước MTU đồng nhất trên tất cả các thiết bị mạng trong mạng LAN và WAN.

Câu hỏi thực tế

Câu hỏi 1: một máy chủ kết nối vào một cổng switch với MTU là 9000 byte và dữ liệu phải được định tuyến và gửi ra khỏi một giao diện đã được thiết lập MTU là 1500 byte, khi máy chủ gửi một khung dữ liệu có kích thước 8000 byte đến switch và switch cần định tuyến nó ra khỏi giao diện có MTU là 1500 byte thì điều gì sẽ xảy ra?

Trả lời:

có một số khả năng xảy ra:

Switch sẽ loại bỏ khung: Trong trường hợp không có sự hỗ trợ fragmentation, switch có thể loại bỏ khung dữ liệu vì kích thước của nó vượt quá MTU của giao diện đích.
Switch sẽ chia nhỏ và gửi qua nhiều gói tin IP: Trong trường hợp switch hỗ trợ fragmentation, nó sẽ chia nhỏ khung dữ liệu thành các phần nhỏ hơn và gửi chúng dưới dạng nhiều gói tin IP riêng lẻ với kích thước phù hợp với MTU của giao diện đích. Tuy nhiên, điều này có thể làm giảm hiệu suất mạng và tăng overhead do việc chia nhỏ và gửi lại gói tin.
Hành vi khác tùy thuộc vào cấu hình của switch: Một số switch có thể được cấu hình để tự động giảm kích thước gói tin hoặc loại bỏ chúng nếu chúng vượt quá MTU của giao diện đích, trong khi một số khác có thể thực hiện fragmentation hoặc thậm chí là báo lỗi trả về cho máy chủ. Hành vi cụ thể sẽ phụ thuộc vào cấu hình và tính năng của switch cụ thể đó.

Câu hỏi 2: switch Layer 3 và Layer 2 xử lý các gói tin có kích thước vượt quá MTU trên các giao diện có khác nhau không?

Trả lời:

Trên các giao diện Layer 3, switch sẽ kiểm tra bit DF trong gói tin IP. Nếu bit DF được đặt, switch sẽ loại bỏ gói tin quá lớn và gửi thông báo lỗi cho nguồn gốc. Nếu bit DF không được đặt, switch sẽ chia nhỏ gói tin và tiếp tục chuyển tiếp các phần nhỏ của gói tin.

Trong khi đó, trên các giao diện Layer 2 với MTU nhỏ hơn, switch sẽ đơn giản loại bỏ các khung dữ liệu vượt quá MTU mà không gửi bất kỳ thông báo nào. Điều này cũng áp dụng cho trường hợp nếu giao diện đích không thể xử lý được khung dữ liệu lớn hơn, nó cũng sẽ loại bỏ khung dữ liệu đó mà không thông báo lại cho phía gửi. Điều này giúp người quản trị mạng hiểu rõ về cách mà các switch xử lý vấn đề MTU và đáp ứng trong các tình huống khác nhau.

Xem thêm bài viết: Phân biệt Switch Layer 3 và Layer 2

21 Th2 2024

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Kiến Thức Mạng, Tin tức Các lỗi trên bộ chuyển mạch, Switch chia mạng

CAM Table Overflow (Tràn bảng CAM) là gì? Tìm hiểu nguyên nhân và cách khắc phục

CAM Table Overflow là một vấn đề phổ biến trong mạng máy tính, đặc biệt là trong các mạng sử dụng switch. Để hiểu được CAM Table Overflow hay các cuộc tấn công làm tràn bảng CAM, trước hết, hãy xem xét về Content Addressable Memory (CAM) và cách nó liên quan đến hoạt động của switch.

hình ảnh minh họa tấn công tràn bảng CAM

Các định nghĩa cần biết

1. Bộ nhớ CAM

Content Addressable Memory (CAM) là một thành phần quan trọng trong cấu trúc của các thiết bị mạng như switch. CAM được sử dụng để lưu trữ địa chỉ MAC của các thiết bị kết nối trong mạng. Điều đặc biệt về CAM là cách hoạt động của nó, nơi mà việc truy xuất dữ liệu được thực hiện dựa trên nội dung của dữ liệu đó, chính là địa chỉ MAC trong trường hợp này.

Mỗi khi switch nhận được một khung dữ liệu, nó sẽ sử dụng CAM để kiểm tra địa chỉ MAC đích của khung đó. CAM sẽ tìm kiếm trong bộ nhớ của mình để xác định cổng ra mà khung dữ liệu sẽ được chuyển tiếp đến. Điều này cho phép switch hoạt động nhanh chóng và hiệu quả, vì việc xác định cổng ra dựa trên địa chỉ MAC được thực hiện một cách nhanh chóng và tức thì.

Mặc dù CAM có nhiều ưu điểm, nhưng cũng có hạn chế về dung lượng. Mỗi switch chỉ có một lượng bộ nhớ CAM hạn chế, do đó việc quản lý cẩn thận và tránh hiện tượng CAM Table Overflow là rất quan trọng.

Trong CAM, mỗi mục ghi chứa một cặp địa chỉ MAC và cổng kết nối tương ứng. Điều này giúp switch dễ dàng xác định cổng kết nối phù hợp cho mỗi khung dữ liệu mà nó nhận được.

2. Địa chỉ MAC

Địa chỉ MAC (Media Access Control address) là một định danh duy nhất được gắn với mỗi card mạng trên các thiết bị trong mạng như máy tính, máy in, hoặc thiết bị mạng. Địa chỉ này được biểu diễn dưới dạng sáu cặp số thập lục phân và chủ yếu được sử dụng để xác định và giao tiếp giữa các thiết bị trong mạng Ethernet.

Xem thêm: Địa chỉ MAC là gì?

3. Học địa chỉ MAC

MAC address learning là quá trình mà switch học các địa chỉ MAC của các thiết bị kết nối vào mạng bằng cách ghi thông tin này vào bộ nhớ CAM của mình. Khi switch nhận được một khung dữ liệu, nó kiểm tra địa chỉ MAC nguồn của khung đó và ghi nó vào bộ nhớ CAM nếu nó chưa tồn tại. Điều này giúp switch xác định cổng kết nối cho từng địa chỉ MAC và chuyển tiếp dữ liệu một cách hiệu quả trong mạng.

Xem thêm: Switch học địa chỉ MAC thế nào?

4. Bảng CAM (CAM Table)

CAM Table là một bảng trong bộ nhớ CAM của switch, nơi lưu trữ các cặp địa chỉ MAC và cổng giao tiếp tương ứng. Trong CAM Table, mỗi dòng ghi chứa một địa chỉ MAC và cổng kết nối mà địa chỉ đó được gắn với. Khi switch nhận được một khung dữ liệu, nó sẽ tra cứu trong CAM Table để xác định cổng đích cho khung dữ liệu dựa trên địa chỉ MAC của nó. Điều này giúp switch chuyển tiếp dữ liệu một cách hiệu quả trong mạng.

CAM Table Overflow (Tràn bảng CAM)

CAM Table Overflow là một vấn đề phổ biến trong mạng máy tính, xuất hiện khi bộ nhớ CAM của switch không đủ lớn để lưu trữ tất cả các địa chỉ MAC của các thiết bị kết nối vào mạng. Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do dung lượng hạn chế của bộ nhớ CAM, được thiết kế để chứa một số lượng hạn chế các cặp địa chỉ MAC và cổng tương ứng.

Hậu quả của CAM Table Overflow là switch không thể học thêm địa chỉ MAC mới từ các thiết bị mới kết nối vào mạng, làm gián đoạn kết nối và ngăn chặn thiết bị mới từ việc tham gia vào mạng. Đồng thời, switch có thể gửi khung dữ liệu ra tất cả các cổng khi không biết cổng đích của chúng, dẫn đến lãng phí băng thông và giảm hiệu suất mạng.

Các cuộc tấn công nhằm vào CAM Table Overflow thường bao gồm ARP Spoofing và MAC Flooding. ARP Spoofing là kỹ thuật mà kẻ tấn công gửi các gói tin ARP giả mạo để làm cho switch cập nhật CAM Table với thông tin MAC giả mạo, trong khi MAC Flooding là kỹ thuật gửi lượng lớn khung dữ liệu với các địa chỉ MAC giả mạo để làm cho CAM Table tràn.

Cách thực hiện tấn công tràn bảng CAM

Để thực hiện tấn công tràn bảng CAM, kẻ tấn công thường bắt đầu bằng việc chọn một giao diện mạng trên máy tính của họ và gửi một lượng lớn các khung dữ liệu với địa chỉ MAC nguồn giả mạo đến switch. Số lượng khung dữ liệu được gửi có thể đủ lớn để làm cho bảng CAM trên switch tràn, không còn khả năng chứa thêm thông tin mới.

Khi bảng CAM tràn, switch không thể biết cổng đích cho các khung dữ liệu và gửi chúng ra tất cả các cổng, tạo điều kiện cho việc giả mạo địa chỉ MAC và tấn công theo ARP Spoofing.

Cách phòng chống tấn công bảng CAM

Để ngăn chặn tấn công tràn bảng CAM, ta có thể triển khai các biện pháp bảo mật sau:

Port Security: Cấu hình Port Security trên switch để giới hạn số lượng địa chỉ MAC được học trên mỗi cổng. Điều này ngăn chặn việc switch học được quá nhiều địa chỉ MAC từ một cổng, giảm nguy cơ tràn bảng CAM.
Static MAC Address Configuration: Cấu hình địa chỉ MAC tĩnh (static MAC address) trên switch thay vì cho phép switch tự động học địa chỉ MAC từ các gói tin. Điều này giúp hạn chế việc switch học các địa chỉ MAC không mong muốn và giảm nguy cơ tràn bảng CAM.
Giám sát và Cảnh báo: Thực hiện giám sát liên tục hoạt động của bảng CAM trên switch và thiết lập cơ chế cảnh báo khi bảng CAM sắp đầy hoặc đã tràn. Điều này giúp người quản trị mạng phát hiện sớm và xử lý vấn đề trước khi gây ra sự cố.
Sử dụng các thiết bị mạng có khả năng chống tấn công: Một số switch và thiết bị mạng cung cấp các tính năng bảo mật cao cấp như kiểm soát lưu lượng, giám sát và phát hiện xâm nhập để ngăn chặn các cuộc tấn công tràn bảng CAM.
Cấu hình DHCP Snooping: DHCP Snooping giám sát và kiểm soát các gói tin DHCP trên mạng, ngăn chặn các cuộc tấn công DHCP Spoofing và giả mạo địa chỉ IP, từ đó giảm nguy cơ tràn bảng CAM.

Tóm lại, việc kết hợp nhiều biện pháp bảo mật là cách hiệu quả nhất để ngăn chặn tấn công tràn bảng CAM và bảo vệ mạng khỏi các nguy cơ an ninh mạng.

21 Th2 2024

0 Comments By Nguyễn Thành Hợp Kiến Thức Mạng, Tin tức CCNA, mạng máy tính, MTU

MTU (Maximum Transmission Unit) – Đơn vị truyền dữ liệu tối đa là gì?

MTU (Maximum Transmission Unit) đóng vai trò quan trọng trong việc định rõ giới hạn về kích thước của các gói tin mà một hệ thống có thể chuyển tiếp mà không cần phải phân mảnh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá chi tiết về khái niệm MTU, vai trò của nó trong quá trình truyền tải dữ liệu, và tầm quan trọng của việc cấu hình MTU đúng đắn để tối ưu hiệu suất mạng.

MTU là gì?

MTU là một khái niệm trong mạng máy tính chỉ định kích thước tối đa của gói tin mà một giao thức lớp liên kết dữ liệu có thể chuyển tiếp mà không cần phải chia nhỏ hay phân mảnh. MTU được đo bằng byte và thường được thiết lập tùy chỉnh cho từng giao thức hoặc mạng cụ thể.

Khi một gói tin được tạo ra và gửi đi trong mạng, kích thước của nó không thể lớn hơn MTU của đường truyền mà nó đi qua. Nếu kích thước của gói tin vượt quá MTU của đường truyền, gói tin đó sẽ bị phân mảnh thành các phần nhỏ hơn để phù hợp với MTU. Quá trình này được gọi là phân mảnh gói tin.

Việc thiết lập MTU phù hợp là quan trọng để đảm bảo hiệu suất và độ tin cậy của mạng. Nếu MTU được đặt quá nhỏ, có thể dẫn đến hiện tượng phân mảnh quá mức, làm giảm hiệu suất mạng. Ngược lại, MTU quá lớn có thể gây ra các vấn đề liên quan đến việc truyền gói tin qua các đường truyền có MTU nhỏ hơn.

Trong quá trình giao tiếp mạng, các thiết bị như Router và Switch có thể thực hiện quá trình điều chỉnh MTU tự động, được gọi là MTU Path Discovery, để đảm bảo việc truyền gói tin mà không cần phân mảnh.

Khả năng áp dụng MTU

MTU áp dụng rộng rãi cho các giao thức truyền thông và các lớp mạng. MTU được xác định dưới dạng byte hoặc octet, đại diện cho kích thước lớn nhất của một PDU (Protocol Data Unit) mà lớp đó có thể chuyển tiếp.

Đầu tiên, MTU được áp dụng trong các tiêu chuẩn và giao thức truyền thông. Ví dụ, trong mạng Ethernet, kích thước MTU thường được cố định là 1500 byte. Các tiêu chuẩn này giúp định rõ kích thước tối đa của các gói tin mà hệ thống có thể chuyển tiếp mà không cần phải phân mảnh.

Ngoài ra, MTU cũng áp dụng cho các lớp mạng, như IP (Internet Protocol). Các giao diện truyền thông như NIC (Network Interface Card) hoặc cổng nối dây thường có thông số MTU kèm theo. Điều này cho phép hệ thống quản lý kích thước gói tin dựa trên yêu cầu cụ thể của mạng hoặc ứng dụng.

Cuối cùng, MTU cũng có khả năng áp dụng linh hoạt cho các hệ thống đặc biệt như các liên kết điểm đến điểm. Trong trường hợp này, MTU có thể được quyết định tại thời điểm kết nối, giúp tối ưu hóa truyền dẫn dữ liệu trên các liên kết này.

Khi kích thước MTU lớn hơn và nhỏ hơn

Khi MTU nhỏ hơn hoặc lớn hơn giá trị thông thường, có một số vấn đề có thể xảy ra:

MTU nhỏ hơn: Nếu MTU quá nhỏ so với kích thước thực của gói tin mà cần truyền, gói tin sẽ bị phân mảnh thành các phần nhỏ hơn để phù hợp với MTU. Quá trình này tạo ra overhead và có thể làm giảm hiệu suất mạng. Nếu MTU quá nhỏ, gói tin cần phải được chia thành nhiều phần và gửi đi dưới dạng các gói tin nhỏ hơn, dẫn đến tăng chi phí và độ trễ trong việc truyền dẫn dữ liệu.
MTU lớn hơn: Nếu MTU quá lớn so với khả năng xử lý của thiết bị mạng hoặc các đường truyền mạng, gói tin có thể không thể được truyền đi hoặc có thể bị phân mảnh khi gặp các đường truyền có MTU nhỏ hơn. Điều này có thể dẫn đến việc giảm hiệu suất và tăng độ trễ trong mạng.

Do đó, vệc thiết lập MTU phù hợp là quan trọng để đảm bảo hiệu suất và độ tin cậy của mạng. Nó cần được điều chỉnh sao cho phù hợp với yêu cầu và hạn chế của mạng hoặc giao thức cụ thể mà bạn đang sử dụng.

Giao thức IP và MTU

Giao thức Internet (IP) đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý và truyền dẫn dữ liệu giữa các thiết bị. Để hiểu cách IP thực hiện nhiệm vụ này và vấn đề liên quan đến MTU, hãy xem xét quy trình dưới đây:

Khi một thiết bị muốn gửi dữ liệu đến một thiết bị khác trên mạng, nó sẽ chia dữ liệu thành các phần nhỏ hơn gọi là gói tin. Mỗi gói tin có thông tin về địa chỉ nguồn và địa chỉ đích để hướng dẫn việc định tuyến trong mạng. Tuy nhiên, kích thước của mỗi gói tin cần phải tuân theo MTU của mạng, tức là giới hạn tối đa về kích thước một gói tin có thể có.

Nếu kích thước của một gói tin vượt quá MTU của mạng, gói tin sẽ được phân mảnh thành các phần nhỏ hơn. Quá trình phân mảnh này diễn ra ở lớp internet (IP layer), và các phần nhỏ này được gửi đi một cách độc lập. Khi đến đích, các phần này sẽ được tái lập thành gói tin ban đầu. Tuy nhiên, nếu một phần nhỏ của gói tin bị mất trong quá trình truyền dẫn, toàn bộ gói tin sẽ bị mất, điều này có thể xảy ra nếu mạng loại bỏ bất kỳ phần nào của gói tin phân mảnh.

Điều quan trọng là máy chủ cần có khả năng xử lý các gói dữ liệu ít nhất với kích thước là 576 byte (đối với IPv4) hoặc 1280 byte (đối với IPv6), nhằm đảm bảo tính toàn vẹn của gói tin trong mạng. Điều này đặt ra một yêu cầu về khả năng xử lý và phản hồi của các thiết bị trong mạng, nhất là trong môi trường mạng có kích thước gói tin đặc biệt nhỏ.

Kích thước MTU thông thường

Phương tiện truyền thông	Kích thước MTU
Ethernet	1500 byte
Wi-Fi	1500 byte
DSL	1492 byte
PPPoE	1492 byte
Frame Relay	1600 byte hoặc 4470 byte
ATM	9180 byte hoặc 4470 byte
GPRS	1500 byte hoặc thấp hơn
3G/4G	1500 byte hoặc thấp hơn

MTU Path Discovery

MTU Path Discovery là quá trình tự động được thực hiện bởi các thiết bị mạng như router và switch để tìm ra kích thước MTU lớn nhất có thể được sử dụng trên một đường truyền mà không cần phải phân mảnh gói tin. Quá trình này giúp đảm bảo hiệu suất và độ tin cậy của việc truyền dữ liệu trong mạng.

Dưới đây là các bước chi tiết của quá trình MTU Path Discovery:

Khi một gói tin được gửi đi từ một thiết bị trong mạng, nó có thể gặp phải một số đoạn truyền dẫn trong mạng có kích thước MTU nhỏ hơn.
Thiết bị gửi gói tin đi kèm với cờ DF (Don’t Fragment) được thiết lập, cho biết rằng gói tin không được phép phân mảnh.
Khi gói tin đến một đoạn truyền dẫn có MTU nhỏ hơn kích thước của gói tin, đoạn này sẽ từ chối gói tin và gửi lại một tin nhắn ICMP “Packet Too Big” cho thiết bị nguồn.
Thiết bị nguồn nhận được tin nhắn ICMP “Packet Too Big” và biết được rằng kích thước của gói tin vượt quá MTU của một đoạn truyền dẫn cụ thể.
Thiết bị nguồn giảm kích thước của gói tin và gửi lại gói tin với kích thước nhỏ hơn. Quá trình này lặp lại cho đến khi gói tin có thể được truyền qua mạng mà không cần phân mảnh.
Khi gói tin được truyền thành công qua mạng, thiết bị nguồn xác định kích thước của gói tin mà không gặp phải phân mảnh. Kích thước này được coi là MTU lớn nhất có thể sử dụng trên đường truyền đó.

Qua các bước trên, quá trình MTU Path Discovery cho phép các thiết bị trong mạng tự động tìm ra MTU lớn nhất có thể sử dụng trên mỗi đường truyền, giúp đảm bảo việc truyền gói tin mà không cần phải phân mảnh, từ đó tăng hiệu suất và độ tin cậy của mạng.

Các lỗi thường gặp với MTU

Có một số vấn đề thường gặp liên quan đến MTU (Maximum Transmission Unit) trong mạng máy tính. Dưới đây là một số lỗi phổ biến mà có thể xảy ra khi làm việc với MTU:

Fragmentation-related issues (Vấn đề liên quan đến phân mảnh): Khi kích thước của gói tin vượt quá MTU của mạng, gói tin sẽ được phân mảnh thành các phần nhỏ hơn. Tuy nhiên, quá trình phân mảnh và tái lập gói tin có thể gây ra tăng đáng kể về overhead và có thể dẫn đến hiệu suất kém.
Packet loss (Mất gói tin): Nếu một phần của gói tin bị mất trong quá trình truyền dẫn và không đủ để tái lập gói tin ban đầu, toàn bộ gói tin sẽ bị mất. Điều này có thể xảy ra khi gói tin phân mảnh và một phần của các phần nhỏ bị mất.
Decreased performance (Hiệu suất giảm): Việc phân mảnh gói tin có thể dẫn đến tăng overhead và làm giảm hiệu suất tổng thể của mạng, đặc biệt là trong mạng có lưu lượng cao.
Path MTU Discovery failures (Thất bại trong việc xác định MTU của đường truyền): Trong một số trường hợp, các thiết bị mạng có thể không thể xác định chính xác MTU của đường truyền, dẫn đến việc gửi gói tin với kích thước lớn hơn MTU và gây ra các vấn đề liên quan đến phân mảnh và mất dữ liệu.
MTU mismatch (Không phù hợp MTU): Nếu MTU được cấu hình không đồng nhất trên các thiết bị trong mạng, có thể xảy ra các vấn đề không mong muốn, bao gồm mất dữ liệu và hiệu suất kém.
TCP performance degradation (Suy giảm hiệu suất TCP): Trong một số trường hợp, MTU không tối ưu có thể dẫn đến suy giảm hiệu suất của giao thức TCP, đặc biệt là trong môi trường có lưu lượng lớn và độ trễ cao.

Mong rằng qua bài viết này đã cung cấp cho bạn các thông tin chi tiết nhất về MTU!