Khi kết nối các thiết bị như máy tính, Switch hay Router với nhau bằng cáp mạng ta cần phải chú ý một điều. Đó là có 2 loại cáp được sử dụng để kết nối gồm: cáp thẳng và cáp chéo. Mỗi loại cáp được sử dụng trong ứng dụng khác nhau. Nếu ta dùng sai thì kết nối giữa 2 thiết bị mạng sẽ bị lỗi. Việc nhận biết và hiểu rõ về 2 loại cáp thẳng và cáp chéo cũng rất quan trọng trong việc thực hiện bấm đầu cáp mạng, hay lựa chọn loại dây nhảy mạng.
Cáp thẳng và cáp chéo khác nhau thế nào?
Cấu trúc cáp mạng gồm 8 sợi dẫn được đánh dấu màu dây khác nhau theo cặp. Khi thực hiện dùng dây mạng để kết nối giữa 2 thiết bị ta sẽ cần phải bấm đầu mạng cho 2 đầu dây. Sự khác biệt bắt đầu từ đây. Ta có 2 tiêu chuẩn dùng để bấm đầu dây gồm: T568A và T568B. Hai tiêu chuẩn này khác nhau ở thứ tự sắp xếp màu sợi dẫn. Bạn có thể quan sát hình dưới đây:
Cáp thẳng và cáp chéo khác nhau ở cách thức hoạt động và mục đích sử dụng. Cáp thẳng được dùng để kết nối các thiết bị khác loại với nhau. Ví dụ, kết nối máy tính với switch hoặc router. Còn cáp chéo được sử dụng để kết nối cùng loại các thiết bị với nhau. Ví dụ, kết nối máy tính với máy tính hoặc switch với switch.
Để hiểu rõ hơn ta sẽ đi vào tìm hiểu chi tiết dưới đây:
1. Cáp thẳng
Đặc điểm chính của cáp thẳng là cấu trúc dây dẫn bên trong không thay đổi và các chân dây được kết nối theo cùng một thứ tự ở cả hai đầu của cáp. Điều này có nghĩa là chân 1 ở một đầu sẽ kết nối với chân 1 ở đầu kia, chân 2 kết nối với chân 2, và tiếp tục như vậy.
Do đó, 2 đầu nối của cáp thẳng sẽ phải cùng tiêu chuẩn bấm đầu mạng. Tức là cùng T568A hoặc T568B.
Cấu trúc của cáp thẳng yêu cầu các chân dây ở mỗi đầu của cáp phải được kết nối theo cùng một thứ tự. Thường thì, chân dây được sắp xếp theo chuẩn T568B hoặc T568A, hai chuẩn phổ biến nhất trong mạng Ethernet. Dưới đây là một ví dụ về cấu trúc chân dây cho chuẩn T568B:
- Chân 1: Màu cam trắng
- Chân 2: Màu cam
- Chân 3: Màu xanh trắng
- Chân 4: Màu xanh
- Chân 5: Màu nâu trắng
- Chân 6: Màu nâu
- Chân 7: Màu đen trắng
- Chân 8: Màu đen
2. Cáp chéo
Trái ngược với cáp thẳng, cáp chéo sự hoán đổi vị trí của các chân dây ở hai đầu của cáp. Thay vì kết nối các chân dây theo cùng một thứ tự ở cả hai đầu như trong cáp thẳng, cáp chéo yêu cầu một cấu trúc đặc biệt để đảm bảo rằng các chân truyền của một thiết bị được kết nối với các chân nhận của thiết bị khác và ngược lại.
Tức là nếu một đầu cáp chéo bấm theo chuẩn T568A thì đầu kia phải bấm theo chuẩn T568B và ngược lại.
Tại sao khi kết nối các loại thiết bị cùng loại thì phải dùng cáp chéo?
Ta đã biết cáp thẳng và cáp chéo khác nhau ở cấu trúc sắp xếp sợi dẫn bấm đầu. Trong cáp thẳng, các chân dây dẫn được đấu nối đúng theo chuẩn, tức là chân 1 kết nối với chân 1, chân 2 kết nối với chân 2, và tiếp tục như vậy. Trong khi đó với cáp chéo, các chân dây dẫn được đấu nối chéo nhau, tức là chân 1 của một đầu kết nối với chân 3 của đầu còn lại, và chân 2 của đầu này kết nối với chân 6 của đầu kia, và ngược lại.
Các thiết bị như máy tính hoặc switch thường có hai cổng Ethernet (hoặc RJ45). Một cổng được sử dụng để truyền dữ liệu (TX – Transmit), và một cổng khác được sử dụng để nhận dữ liệu (RX – Receive).
Trong cáp chéo, các dây dẫn được kết nối chéo nhau, tức là chân truyền của một thiết bị kết nối với chân nhận của thiết bị kia và ngược lại.
Khi hai thiết bị cùng loại giao tiếp với nhau, dữ liệu cần được truyền từ cổng truyền của một thiết bị sang cổng nhận của thiết bị kia, và ngược lại.
Do đó, khi kết nối các loại thiết bị khác nhau như máy tính và Switch ta sẽ dùng cáp chéo.
Tổng kết lại, hãy nắm rõ những đặc điểm sau để hiểu về cáp thẳng và cáp chéo:
- Cáp thẳng có 2 đầu mạng bấm cùng chuẩn bấm (A hoặc B). Cáp chéo có 2 đầu bấm khác chuẩn bấm.
- Cáp thẳng dùng để kết nối thiết bị giống nhau như Switch với Switch hoặc máy tính và máy tính. Trong khi đó cáp chéo dùng để kết nối thiết bị khác loại như Switch và Router, Switch và máy tính.
Điều này cũng có nghĩa là hầu hết hiện nay ta thường sử dụng cáp chéo là chính. Cáp thẳng sử dụng ít hơn. Mong rằng bài viết giải thích này đã giúp bạn hiểu rõ sự khác nhau giữa cáp thẳng và cáp chéo!
Thông Tin Về Tác Giả
Nguyễn Thành Hợp là một chuyên gia về lĩnh vực thiết bị mạng, viễn thông gần 10 năm kinh nghiệm với nhiều chứng chỉ chất lượng như CCNA 200-301, CCNP, CCDA, CCDP,... do Cisco cung cấp. Sở thích cá nhân là khám phá những kiến thức mới mẻ về công nghệ nói chung và đặc biệt là liên quan đến lĩnh vực mạng!