Trong bài trước, mình đã giới thiệu cho bạn về số nhị phân và cách để ta thực hiện chuyển đổi địa chỉ IP giữa số thập phân và nhị phân. Bài này sẽ hướng dẫn bạn cách để chia mạng con với số thập phân thay vì sử dụng số nhị phân với quy tắc “lũy thừa của 2” mà ta thường sử dụng.
Theo cách truyền thống với số nhị phân mang lại sự chính xác cao, và đa số các quản trị mạng đều sử dụng cách này. Tuy nhiên, nếu bạn mới làm quen với mạng con thì việc làm việc với số thập phân sẽ dễ dàng hơn. Đặc biệt trong các kỳ thi CCNA thì việc chia mạng con ở dạng thập phân là cách nhanh chóng và chính xác.
Ví dụ chia mạng con ở thập phân
Ta sẽ bắt đầu với ví dụ về mạng gốc 172.16.1.0 với subnet mask 255.255.255.0 (/24). Yêu cầu đặt ra là ta sẽ chia mạng gốc thành 4 mạng con.
Xác định số lượng bit mạng và bit máy từ subnet mask:
Với subnet mask 255.255.255.0, chúng ta có 24 bit mạng và 8 bit máy chủ.
Tức là ta có thể tạo ra 256 địa chỉ IP có sẵn.
128 + 64 + 32 + 16 + 8 + 4 + 2 + 1 = 255.
Đừng quên số 0. Do đó số địa chỉ IP cao nhất có thể tạo ra là 256.
Tạo ra mạng con:
Ta có 256 địa chỉ IP, và giờ ta muốn 4 mạng con của mạng 172.16.1.0, do đó ta sẽ chia 256 thành 4 phần. Mỗi phần sẽ có 256/4=64
Vậy ta đã biết rằng mỗi mạng con sẽ có 64 địa chỉ IP, lúc này ta sẽ cần phải trả lời các câu hỏi sau cho từng mạng con:
Ta sẽ bắt đầu từ mạng con 1, địa chỉ mạng của nó sẽ bắt đầu từ 172.16.0.0, và mạng con thứ 2 sẽ là 172.16.1.64 (.0 – .63 = 64)
Do đó địa chỉ mạng của các mạng con như sau:
| Mạng con 1 | Mạng con 2 | Mạng con 3 | Mạng con 4 |
| 172.16.0.0 | 172.16.1.64 | 172.16.1.128 | 172.16.1.192 |
Địa chỉ Broadcast là địa chỉ cuối cùng trong mạng con, do đó chịa chỉ Broadcast của các mạng con như sau:
| Mạng con 1 | Mạng con 2 | Mạng con 3 | Mạng con 4 |
| 172.16.0.63 | 172.16.1.127 | 172.16.1.191 | 172.16.1.256 |
Bây giờ ta đã có phạm vi địa chỉ mạng của các mạng con như sau:
| Mạng con 1 | Mạng con 2 | Mạng con 3 | Mạng con 4 |
| 172.16.0.0 – 172.16.0.63 | 172.16.1.64 – 172.16.1.127 | 172.16.1.128 – 172.16.1.191 | 172.16.1.192 – 172.16.1.256 |
Trên đây là cách để chia mạng con ở dạng thập phân, để chia mạng con với các Subnet Mask khác nhau thì ta sẽ cần sử dụng VLSM (mặt nạ mạng con có độ dài thay đổi).
Cách để chia mạng con nhanh
Đây là phần mình muốn bật mí thêm cho bạn. Cái này là kinh nghiệm riêng của mình được đúc kết qua thực tế và đi học hỏi từ người khác. Cách này rất phù hợp với các bạn có ý định tham gia kỳ thi CCNA.
Cho địa chỉ IP 10.0.1.22 /26 tìm địa chỉ ID mạng?
Ta sẽ nhìn thẳng vào Subnet Mask (ở đây là 26 = 8 + 8 + 8 + 2)
Mỗi Octet chứa 8 bit, vì vậy ở đây ta sẽ cần quan tâm đến Octet thứ 4.
Bắt đầu từ 128 (vì bit mạng đầu tiên là 128), chúng ta sẽ giảm giá trị của mỗi bit mạng xuống dần cho đến khi gặp bit máy đầu tiên.
rong trường hợp này, chúng ta xem xét giá trị của octet thứ tư, là 64. So sánh giá trị này với các giá trị trong dãy số. Chúng ta thấy rằng 64 nhỏ hơn 128 và nằm trong phạm vi từ 0 đến 63.
Network ID là giá trị đầu tiên trong phạm vi mạng con. Vì 64 nằm trong phạm vi từ 0 đến 63, Network ID là 0.
Kết hợp Network ID với subnet mask (/26) để biểu diễn mạng con theo định dạng CIDR, nên Network ID là 10.0.1.0/26.
Địa chỉ IP host hợp lệ đầu tiên là Network ID cộng một (10.0.1.1), và địa chỉ IP host hợp lệ cuối cùng là địa chỉ phát trừ một (10.0.1.62).
Ngoài cách này ta có thể sử dụng bảng để tính nhanh như sau:
Subnet Mask là /26, vậy có tổng cộng 26 bit. Tập trung vào octet thứ tư vì đó là octet quan trọng.
Tính toán cho thấy có 2 bit được sử dụng trong subnet mask.
| Subnet Mask | Target Bit Decimal | Bits place |
|---|---|---|
| 192 | 128 | 8 |
| 224 | 64 | 7 |
| 240 | 32 | 6 |
| 248 | 16 | 5 |
| 252 | 8 | 4 |
| 254 | 4 | 3 |
| 255 | 2 | 2 |
Dựa trên số lượng bit được sử dụng (2 bit), ta tìm ra Subnet Mask là 255.255.255.192 và giá trị thập phân của bit mục tiêu là 64.
Nhìn vào bảng, tự động thấy mặt nạ mạng con, số máy chủ, số mạng con có thể được tạo và ta cũng có thể thấy số ma thuật được sử dụng để tăng từng mạng con nhằm tìm địa chỉ mạng con.
Mặt nạ mạng con: 255.255.255. 192
Số lượng máy chủ hợp lệ trên mỗi mạng con (2^H – 2) = 2^6 – 2 = 62 địa chỉ IP
Khi mượn 2 bit 2^S = 2^2 = 4 mạng con
Số địa chỉ mỗi mạng con là = 64
Bắt đầu từ địa chỉ 0 và tăng lên theo số kỳ diệu để tìm ra địa chỉ mạng cho mỗi mạng con.
- Mạng con 1: 192.168.1.0
- Mạng con 2: 192.168.1.64
- Mạng con 3: 192.168.1.128
- Mạng con 4: 192.168.1.192
Dựa trên địa chỉ mạng và số lượng máy chủ hợp lệ trên mỗi mạng con, bạn có thể xác định phạm vi địa chỉ IP hợp lệ cho mỗi mạng con.
- Phạm vi địa chỉ IP hợp lệ cho mạng con 1: 192.168.1.1 – 192.168.1.62
- Phạm vi địa chỉ IP hợp lệ cho mạng con 2: 192.168.1.65 – 192.168.1.126
- Phạm vi địa chỉ IP hợp lệ cho mạng con 3: 192.168.1.129 – 192.168.1.190
- Phạm vi địa chỉ IP hợp lệ cho mạng con 4: 192.168.1.193 – 192.168.1.254
Mong rằng các cách tính chia mạng chon nhanh chóng này có ích với bạn!
Thông Tin Về Tác Giả
Nguyễn Thành Hợp là một chuyên gia về lĩnh vực thiết bị mạng, viễn thông gần 10 năm kinh nghiệm với nhiều chứng chỉ chất lượng như CCNA 200-301, CCNP, CCDA, CCDP,... do Cisco cung cấp. Sở thích cá nhân là khám phá những kiến thức mới mẻ về công nghệ nói chung và đặc biệt là liên quan đến lĩnh vực mạng!
