Bài viết này hướng dẫn để giúp bạn hiểu được cơ sở dữ liệu (Database) là gì? Chức năng của Database và cách phân loại của nó!
Database là gì?
Database hay cơ sở dữ liệu là một tập hợp có tổ chức của dữ liệu được lưu trữ và quản lý để phục vụ cho các ứng dụng cụ thể. Dữ liệu trong cơ sở dữ liệu được sắp xếp một cách có hệ thống để dễ dàng truy xuất, quản lý và cập nhật.
Ta có thể hiểu Database là một tập hợp có tổ chức của dữ liệu, thường được lưu trữ và truy cập điện tử từ một hệ thống máy tính. Cơ sở dữ liệu có thể bao gồm nhiều loại thông tin khác nhau như văn bản, số liệu, hình ảnh, video, và các dữ liệu đa phương tiện khác.
Khái quát và đơn giản hơn thì bạn có thể hiểu như sau:
- Cơ sở dữ liệu thực chất là dữ liệu được lưu trữ trong các thiết bị (máy tính, máy chủ, nas hay đám mây,…)
- Database thường sử dụng các hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS) để hỗ trợ quản lý, truy xuất, sửa và bảo vệ dữ liệu.
Các thành phần chính của cơ sở dữ liệu
- Dữ liệu (Data): Là thông tin thô được lưu trữ dưới dạng bảng (table), hàng (row), và cột (column).
- Hệ quản trị cơ sở dữ liệu (DBMS): Phần mềm quản lý và điều khiển các truy cập đến cơ sở dữ liệu, ví dụ như MySQL, PostgreSQL, SQL Server.
- Ngôn ngữ truy vấn (Query Language): Ngôn ngữ để thao tác và truy vấn dữ liệu, phổ biến nhất là SQL (Structured Query Language).
Mục tiêu của việc sử dụng Database là để làm gì?
Cơ sở dữ liệu (Database) được sử dụng để lưu trữ, quản lý và truy xuất dữ liệu một cách hiệu quả và có tổ chức. Mục đích chính của việc sử dụng cơ sở dữ liệu bao gồm:
- Lưu trữ dữ liệu có tổ chức: Dữ liệu được tổ chức vào các bảng, hàng và cột để dễ dàng quản lý và truy xuất.
- Truy xuất và cập nhật nhanh chóng: Đảm bảo việc truy xuất và cập nhật dữ liệu diễn ra nhanh chóng và chính xác.
- Đảm bảo tính nhất quán và toàn vẹn dữ liệu: Đảm bảo rằng dữ liệu luôn nhất quán và không bị mất mát.
- Bảo mật dữ liệu: Bảo vệ dữ liệu khỏi các truy cập trái phép và đảm bảo tính riêng tư của thông tin.
- Quản lý khối lượng lớn dữ liệu: Xử lý và quản lý một lượng lớn dữ liệu một cách hiệu quả.
- Hỗ trợ các ứng dụng phức tạp: Cung cấp nền tảng cho các ứng dụng như hệ thống quản lý doanh nghiệp và các ứng dụng web.
- Sao lưu và phục hồi dữ liệu: Đảm bảo rằng dữ liệu có thể được khôi phục sau các sự cố hệ thống.
- Phân tích và báo cáo dữ liệu: Phân tích và tạo báo cáo từ dữ liệu lưu trữ để hỗ trợ quyết định kinh doanh.
- Hỗ trợ các chức năng giao dịch: Đảm bảo các hoạt động dữ liệu phức tạp được thực hiện một cách an toàn và đáng tin cậy.
Các loại cơ sở dữ liệu
- Cơ sở dữ liệu quan hệ: Đây là loại cơ sở dữ liệu sử dụng các bảng (table) để lưu trữ dữ liệu và các mối quan hệ giữa chúng. Mỗi bảng chứa các hàng (row) và cột (column), và dữ liệu trong các bảng có thể được liên kết với nhau thông qua các khóa chính (primary key) và khóa ngoại (foreign key).
- Cơ sở dữ liệu phi quan hệ: Đây là loại cơ sở dữ liệu không sử dụng cấu trúc bảng như cơ sở dữ liệu quan hệ. NoSQL bao gồm nhiều loại như cơ sở dữ liệu document, cơ sở dữ liệu cột (column-based), cơ sở dữ liệu đồ thị (graph database), và cơ sở dữ liệu key-value.
- Cơ sở dữ liệu đám mây: Đây là các cơ sở dữ liệu được xây dựng, triển khai và truy cập trên nền tảng đám mây. Các dịch vụ cơ sở dữ liệu đám mây phổ biến bao gồm Amazon RDS, Google Cloud SQL, và Microsoft Azure SQL Database.
- Cơ sở dữ liệu phân tán: Đây là loại cơ sở dữ liệu trong đó dữ liệu được phân phối trên nhiều máy chủ hoặc vị trí khác nhau, nhưng vẫn được quản lý như một hệ thống duy nhất.
Cơ sở dữ liệu khác gì với bảng tính (Excel)
Các bảng tinh như Excel vẫn đang là cách đề nhiều doanh nghiệp sử dụng để lưu trữ dữ liệu, quản lý và truy xuất dữ liệu. Bảng tính cũng sử dụng bảng, cột và hàng. Vậy bảng tính và Database khác gì nhau?
- Database: Hệ thống lưu trữ dữ liệu phức tạp, quản lý bởi DBMS, phù hợp cho các ứng dụng lớn và phức tạp.
- Bảng tính: Công cụ đơn giản cho việc lưu trữ và tính toán dữ liệu, thường được sử dụng cho nhu cầu cá nhân hoặc nhóm nhỏ.
Máy chủ Server và Database khác nhau thế nào?
Máy chủ là một máy tính hoặc thiết bị cung cấp dịch vụ hoặc tài nguyên cho các máy tính khác. Trong khi cơ sở dữ liệu là một hệ thống lưu trữ và quản lý dữ liệu cho các ứng dụng và hệ thống. Một máy chủ có thể chứa một hoặc nhiều cơ sở dữ liệu tùy thuộc vào nhu cầu của ứng dụng hoặc tổ chức.
Mong rằng bài viết này đã đủ để bạn hiểu về cơ sở dữ liệu!
Thông Tin Về Tác Giả
Nguyễn Thành Hợp là một chuyên gia về lĩnh vực thiết bị mạng, viễn thông gần 10 năm kinh nghiệm với nhiều chứng chỉ chất lượng như CCNA 200-301, CCNP, CCDA, CCDP,... do Cisco cung cấp. Sở thích cá nhân là khám phá những kiến thức mới mẻ về công nghệ nói chung và đặc biệt là liên quan đến lĩnh vực mạng!
