Network được dịch đơn giản là “mạng” hay “mạng máy tính”. Một Network là một hệ thống gồm các thiết bị kết nối với nhau qua tiêu chuẩn và bộ giao thức Internet hoặc TCP/IP nhằm trao đổi tài nguyên, giao tiếp với nhau.
Một mạng có thể đơn giản chỉ gồm 2 máy tính kết nối với nhau qua dây cáp mạng như hình ảnh dưới đây:
Khi muốn mở rộng mạng ta sẽ kết nối nhiều thiết bị mạng để kết nối nhiều máy tính với nhau như sau:
Mạng không chỉ đơn thuần là một chuỗi kết nối, mà còn bao gồm cấu trúc và topology phức tạp. Cấu trúc này bao gồm các thành phần như switch, router, và gateway, được kết nối với nhau theo các mô hình như mạng sao, mạng vòng, và mạng lưới.
Để các thiết bị có thể giao tiếp, ta sử dụng các tiêu chuẩn chung và bộ giao thức mạng. Đây là bộ quy tắc quy định cách dữ liệu được truyền tải và trao đổi giữa các thiết bị trong mạng. Các giao thức như TCP/IP, UDP, và ICMP đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính tin cậy và hiệu suất của mạng.
Phân loại Network
Dựa theo cấu trúc liên kết, Network có thể chia thành:
- Mạng hình sao (Star Network)
- Mạng vòng (Ring Network)
- Mạng trạm (Bus Network)
- Mạng lưới (Mesh Network)
Ngoài ra, nếu xem xét trên cách thức liên kết ta có thể chia mạng thành:
- Mạng có dây.
- Mạng không dây.
Nếu xét theo quy mô của mạng thì có thể chia thành các loại sau:
- Mạng LAN: là mạng nội bộ sử dụng trong các công ty, doanh nghiệp, gia đình.
- Mạng WAN: là mạng diện rộng bao phủ vùng rộng lớn. Internet cũng là một mạng WAN nhưng phạm vi là toàn thế giới.
- Mạng WLAN: là mạng không dây để kết nối các thiết bị có dây và không dây trong mạng có dây.
- Mạng PAN: là mạng cá nhân trong phạm vi 10 mét. Blooth là một mạng PAN.
- Mạng MAN: là mạng thành phố được sử dụng trong khu vực nhất định nó gồm nhiều mạng LAN liên kết với nhau.
Các mô hình mạng
- Mô Hình OSI (Open Systems Interconnection): Là một mô hình phân lớp mô tả cách thông tin được truyền tải qua mạng, chia thành 7 tầng từ tầng vật lý đến tầng ứng dụng. Mỗi tầng đảm nhận một nhiệm vụ cụ thể trong quá trình truyền thông và giao tiếp dữ liệu.
- Mô Hình TCP/IP: Là một mô hình mạng phổ biến dựa trên giao thức TCP/IP, chia thành 4 tầng từ tầng mạng đến tầng ứng dụng. Mô hình này là cơ sở cho Internet và được sử dụng rộng rãi trong hệ thống mạng hiện đại.
Các thành phần cơ bản của Network
Các thành phần cơ bản của một mạng (network) bao gồm các yếu tố vật lý và logic, cùng với các giao thức và dịch vụ cần thiết để kết nối và truyền tải dữ liệu giữa các thiết bị. Một Network gồm:
- Các thiết bị mạng: máy tính PC, Switch, Router, Firewall,…
- Các giao thức mạng: gồm nhiều giao thức làm việc cùng với nhau để chuyển tiếp dữ liệu như bộ giao thức TCP/IP, UDP hay DHCP,…
- Phương tiện truyền dữ liệu: gồm cáp mạng, cáp quang hay sóng vô tuyến.
- Dịch vụ mạng: gồm các dịch vụ DNS, DHCP, FTP,..
Trên đây là những điều nền tảng nhất ta cần biết về mạng (network). Tóm lại, ta sẽ chỉ cần biết Network là hệ thống máy tính kết nối với nhau để có thể kết nối và trao đổi dữ liệu. Nó có nhiều cách để cấu trúc, quy mô, có thể rất đơn giản và cũng có thể phức tạp như Internet.
Thông Tin Về Tác Giả
Nguyễn Thành Hợp là một chuyên gia về lĩnh vực thiết bị mạng, viễn thông gần 10 năm kinh nghiệm với nhiều chứng chỉ chất lượng như CCNA 200-301, CCNP, CCDA, CCDP,... do Cisco cung cấp. Sở thích cá nhân là khám phá những kiến thức mới mẻ về công nghệ nói chung và đặc biệt là liên quan đến lĩnh vực mạng!
